d | |
daad | → daad |
daadkracht | → kevoek |
daadwerkelijk | → daadwerkelek, eigelek, → feitelek |
daags | werdes |
daar | dao |
daarenboven | dessens, evezièr, ouch |
daarentegen | dao-en-tege |
daareven | zjuus |
daarginds | dao-achter |
daarmee | daomèt |
daarna | dan, daonao |
daarnet | zjuus |
daarom | → daomèt, → daorum, → daoveur |
daarvandaan | daovandan |
daarzo | deh, dehdan |
daas | paersjvleeg, → praom, → proan, sjteekvleeg |
dadelijk | → dalek, sjnak, zoa |
dadelijk (... nadat) | in (... tot) |
dag | daag |
dag (voor de ... komen) | fig. betuine |
dagblad | gezèt |
dagdienst in de mijn | daagsjiech |
dagelijks | aldaag, → dageleks |
dagen, dageraad aanbreken | kläöre, → klière |
daglicht | daag, daagleech |
daglicht worden | kläöre, → klière |
dagloner | → daagluènder |
dagopbrengst | daaggeld |
dagregister | zjoernaal |
dak | daak |
dak (gestoelte voor de schilder dat aan het ... hangt) |
daaksjtool |
dakdekker | daakdèkker, dèkker |
daken (hoek tussen twee ...) |
I kael |
dakgoot | → daakrin, → ka(a)njel |
dakgoot (overlaatbuis in...) | daakdröp |
dakleer | → daaklaer, → papendèk |
dakraam | daakvinster |
dakspant, dakstoel | daaksjtool, gebónt, sjpant |
dal (klein ...) | dèl, gröb, → I kael, → sjlónt |
dalen | zakke |
damast | damas |
dame (keurige ...) | pleetsje, → printsje |
dameshoedje | kapoets(j) |
damesjapon | damestwalèt |
damesmantelpak (nauwsluitend ...) | taljäör |
damesonderbroek zonder kruis | → breidzeiker, → pieszièlke, → sjnelzeiker(t) |
damespakje | → kómplèt, mantelpekske |
damesschoenen met hoge hak | hakkesjoon |
damp | → I mies, nevel, zjwaam |
dampachtig | → bedómp, dempetig |
dampen (scherts. roken) | → dampe, → rouke, zjwame |
dampig (kortademig) | amechtig, → dempig, → kort |
dampig (nevelig) | dampetig, dómpetig |
danig | → areigel |
dank je wel | danke, mersie |
dankbaar | erkintelek |
dankwaardig | dankesweerd |
dansavond tegen betaling van een stuiver per dans | knebkesdanse |
dansen (zeer dicht tegen elkaar ...) | sjufele |
danseur | dansäör |
dansleraar | dansmeister |
dansmeisje b.g.v. carnaval | → dansmamzèlke |
dansvloer (losse, demontabele ... in de openlucht) | zjwiek |
dar | draen |
darmbeklemming | mizeraere |
darmen | derm, gepuuts |
darmspoeling | lavvement |
dartel | → bredsetig, poeppeloestig |
dartel, beweeglijk persoon | → ertendenser |
dartele, wellustige meid | bradspriej |
dartelheid | → brads, →breds |
darten | → piekvogele |
dashboard | desjbord |
dashond | dashónd, tekkel |
dassenburcht (pijp van ...) | dasse-aerd |
dassenvel (hals- of borstbekleding van ...) | deske |
dasspeld | krevattesjpang |
dat | voegw. tot |
datgene | datgeen |
datum | datem |
dauw (bevroren ...) | II riem, roevros |
dauwworm | dauwwörm, haorwörm |
dazen | dazele |
dealer | depo-houwer |
declameren | → dikklemere, opzèğğe, veurdrage |
declaratie | → dikklerasie |
decor | dekaor |
decoreren | dikkerere |
deeg | deig |
deegachtig (niet goed doorbakken) | gereemp, knetsj, knetsj(et)ig |
deegbak | → deigbak |
deeggist | deisem, höffe |
deegreepjesvlaai | lödderkesvla |
deegwaar (hard, uitgedroogd) | knasper |
deegwieltje (om reepjes te snijden t.b.v. ’lödderkesvla’) | relke |
deel (dorsvloer) | din |
deel (part) | → deil, gedeilte |
deelnemer | deilnummer |
deels | → deils, gedeiltelek |
deemoedig | → deemeudig |
deemstering | duusteraovend |
deerniswekkend | erm |
deerntje | → gekske |
defect | bn. defek, → fetuuj |
defect | zn. defek, faeler, gemies, mankaasj(e), → pech, → tekortkómming |
defileren | diffelere |
definiëren | II umsjrieve |
deftig | sjiek, → sjtaats |
degelijk | gróndig |
degene die | wae |
deinen (zittend, arm in arm, heen en weer schommelen, wiegelen of ...) | sjoenkele |
dek | dèk |
deken (gewatteerde ... (voorloper dekbed)) | plumo |
deken (persoon) | deke |
deken (voorwerp) | dèkke |
dekken | dèkke |
dekkleed | → barsj, → basj, → dèkkleid |
dekmantel | → dèkmantel |
dekselen | dèksele |
deksels (vloek) | → nóndedzju |
dekzeil | → barsj, → basj, → dèkkleid |
del (duinvallei) | dèl, → I kael |
delegeren | dillegere |
delen (in ... splitsen) | → deile |
delver van mergelblokken | blokbreker |
demarrage | dimmeraasj |
dementeren | verkienzje |
demi (overjas) | → demi |
demi-saison | sezoensjas |
denken | dinke, → veróndersjtèlle |
denkend aan | → gedachtig |
denkwerk | → dinkwerk, → hersjewerk |
denkwijze | gedachtegank, geis |
depêche | depèsj |
dependance | dippendaos |
deponeren | → dippenere, lèğğe, neerlèğğe |
depot | depo, lager, maggezien, → pakhoes |
deppen | opsoppe |
deputatie | dippetasie |
derailleur | → dirreljäör, → versjnelling |
derde | driejde, → driejds |
deren (schelen) | bómme |
derrière | baom |
dertien | daartièn |
dertig | daartig |
desem | deisem, höffe |
deserteur | dizzertäör |
desnoods | desnoads |
despoot | → hièrsjap, → kómmendant, pottentaot |
dessert | dèssaer, → naogerech |
destijds | → destiejds, → indertied |
destilleren | diestelere |
destrueren | → vertestewere |
detachement | dittesjement |
deugd | deug |
deugdelijk | degelek, → deugdelek |
deugdelijkheid | kwalliteit |
deugdzaam | → fetsoenlek, ièrbaar, modes |
deugdzaamheid | II ièr |
deugen | douge |
deugniet | batteraaf, → däögeneet |
deugnieten | jäön |
deuk | blötsj |
deuken | blötsje |
deur (de ... uitzetten) | → bezjoere (droet ...), → droetbesseme, → droetsjmiete |
deur (hinderlijk in en uit lopen zonder ... te sluiten) | → poorte |
deur in een rijtuig | perteer |
deur (stier) | duur |
deurhengsel | → gehing |
deurklopper | klöpper |
deurknop | deurkrök |
deurkozijn | deurgesjpan, gesjpan |
deurkruk | deurklink, deurkrök |
deurnis | pertaol |
deuromlijsting | sjabrang |
deuropening | deurgesjpan,→ doorloup, gesjpan |
deurpost, deurstijl | deursjtiel, → pos, sjtiel |
deurveer | drenger |
devotielichtje | devosie-lempke |
deze | dees, dizze |
deze keer | dietskièr |
dezelfde | eigeste, einderlei |
dezerzijds | dizzerziejds |
diabetes | → soekker, → soekkerkrenkde |
dialect | dialek, plat, sjtreektaal |
diarree | → aafgank |
dicht (gesloten) | toew |
dichtbij | → vlakbie |
dichten (dichtmaken) | sjtoppe |
dichten (verzen maken) | diechte, rieme |
dichterbij | nao, naobie, → naoder |
dichterbij komen | naodere |
dichterbij schuiven | biesjuve |
dichtgebonden einde v.e. zak | sjmoek |
dichtknijpen | kniepe |
dichtknopen | → knuipe |
dichtmaken van een wond (met krammen) | kremme |
dichtnaaien van sokken | sjtoppe |
dichtslempen, dichtslibben | sjloeze, versjtoppe |
dichtspijkeren | vernegele |
dicteren | diektere |
dictionaire → dieksjenaer, → woordebook | → dieksjenaer, → woordebook |
die | dae |
die (gene tgov. deze) | geen |
die richting uit | daoroets |
dief | deef |
diegene | → daegene |
dienblad | → deenblad, → teblèt |
dienblad (groot ...) | → plato, → teblo |
diender | deender |
dienen | dene |
dienst | deens |
dienst (in ... stellen van) | wieje (... aan) |
dienst (korte, afwisselende ... (sjiech) in de mijn) | vlaggesjiech |
dienst (ploegen...) | plogendeens, sjiech |
dienst (van ... zijn) | gereve, plezeer (e ... doon) |
dienstbaar | deensbaar, → gedeenstig, → veurkómmend |
dienstbetoon | naoberdeens |
dienstbode (doorgaans jonge ...) | deensmaedsje |
dienstig | → deenstig |
dienstklopper | deensklöpper |
dienstmaagd, dienstmeid | deensmaad, maad |
dienstvaardig, dienstwillig | deensbaar, → gedeenstig, → veurkómmend |
dientengevolge | daovandan |
diep | deep |
diep overdacht | doordach |
diepe buiging | sjtriekaasj |
diepe (het ... gedeelte van een zwembad) | depe |
dieper denken | doordinke |
dieper maken | oetdepe |
diepgaand | gróndig |
diepte | deepde |
diepvrieskist, diepvriezer | deepvrezer |
dier (dood ...) | kring |
dierbaar | deerbaar, geleef |
dierentemmer | → derentemmer, → dressäör |
Diets | Duutsj |
dievengilde | scherts. roejvereiniging |
difficiel | → diffesiel |
diggel | dieğğel |
diggelen | → gruzelemente, → heksele, kertale |
dijen (gedijen) | dieje, gedieje |
dijk | II diek |
dik | I diek, gezat, korpelent, vèt |
dik achterwerk v.e. vrouw | paersjvot |
dik hoofd | → kenónskop |
dik persoon | → diekzak |
dik (persoon met ... hoofd) | diekkop |
dik smeren | klene |
dik (vrouw met ... achterwerk) | paersjvot |
dikdoener | → behejtskrièmer, braniemeker, kale, naaksje |
dikdoenerij | diekdoneriej |
dikke, lange neus | → koekkel, teulder |
dikke, lompe vrouw | → madzjel |
dikke pap | brie, proetsj |
dikke stip | toep |
dikke stok | prengel |
dikke straal | guitsj |
dikke, vettige damp of rook | kwalm, → walm |
dikke vrouw | blaos, → prattel |
dikken | diekke |
dikker worden | oploupe |
dikkop | → kenónskop |
dikkopje (kikkervisje) | koeleköpke |
dikte | diekde |
dikwijls | → dèk, dèks, → mènnigmaol |
dikzak | → diekzak |
dilettant | → ammetäör, leefhöbber |
diner | dinee |
ding | dink |
dinges | dinges(kèrke) |
dinsdags | deensdes (’s/’sj ...) |
diploma | → brevèt, getuugsjrief |
direct | → drek |
directie | direksie |
dirigent | dirizjent, → kepelmeister |
discipline | diesseplien |
discotheek | disko |
discriminatie | diskrimenasie |
discrimineren | achtersjtèlle |
discussiëren | → dispetere, → vreigele |
dispensatie | → dispenzasie |
disponibel | → diesponiebel, dispeniebel |
disputeren | → dispetere |
disputeren (kibbelen) | → vreigele |
disselboom | diesselboum, karreboum, roow |
dissonant | dizzenant |
distelvink | → diestelvink, pötter |
distilleren | diestelere |
distribueren | versjpreije |
distributie | disterbusie |
district | distriek |
dit | diet |
ditmaal | → deesreis, → dietskièr |
divan | → divan, kannepee, → zietbank |
divan (spiraalmatras/springbak van bed, bank, ... e.d.) | → resaorebak, → II zeef |
diverse | etteleke, versjeije |
dobber (hengelsport) | driever |
doch | meh |
documentenmap | → kaf, → kaperkel, → map |
dode | doa |
doden | maore |
dodenwake | waak |
doedelzakspeler (rondreizende muzikant inz. ...) | trioolder |
doei | daag |
doek | dook, plak |
doel (bedoeling) | opzat |
doel (goal) | gool |
doelgericht | doelgeriech, geriech |
doelloos besluiteloos rondlopen | sjevere |
doelman bij balspel | kieper |
doelmatig | prakties |
doelpunt | gool |
doelverdediger bij balspel | kieper |
doen | doon, oetriechte, verriechte |
doen gevoelen | doorwèrke |
doen ophouden | sjtoppe |
doen toekomen | → versjaffe |
doerak (deugniet) | batteraaf, → däögeneet |
dof | I doef, → mat |
dof van geest | suuf |
doffer (mannetjesduif) | heure, hore |
dog | doğ |
dokken | → dokke, sjtoekke |
dol (draaierig, onbezonnen, razend t.g.v. ziekte) | II döl |
dol (gek) | → gek |
dol (verzot) | verhèlsj |
dole (kauw) | daol |
dolen | daole |
dolgedraaid | II döl, duzelig |
dolle (door ‘t ... heen) | bröl |
dolleman | I döl, → flabbes, toeppes |
dollen | dölle, gekke |
dom (beperkt van verstand) | achterlek, dóm, ónbenöllig, sjtóm |
dom (flauw, onnozel) | achterlek, → echterlek, → löllig, → ónnuèzel, sjeel, sumpel |
dom, onnozel persoon | → äöf(ko), sjaopskop |
dom praten | → bazele, kwatsje |
domestiek | bedeende, → dómmestiek, hoesknech |
domkop | kaufskop, klotskop, → uulskuke |
domme praat | → bazel |
domme praat (rumoerig ... uitkramen) | sjoutere |
dommekracht (hijswerktuig) | wing |
dommelen | doezele |
dommerik, domoor | achtereuver, → äöf(ko) |
dompig | dómpetig |
domweg | → dóm-eweg |
donateur | donnetäör |
donateurskaart | sjteunkaart |
Donatus (beeldje van de H. ...) | dóndergödsje |
donder (mieter) | fliekker, → I mieter, priej |
donderbeestje | → dónderwörmke |
donderdag (de ... voor vastenavond) | vètdónderdeg |
donderdags (‘s) | dónderdes (’s/’sj ...) |
donderen (mieteren) | → klene |
donderen (van veraf) | hómmele |
dondervliegje | → dónderwörmke |
krabbia | krabbia |
dons van jonge vogel | → duvelshaor |
donsachtig | flosjig |
dood | doad, kepot |
dood dier | kring |
doodarm | bedelerm |
doodeenvoudig | doadsumpel |
doodgaan | → doadgoon |
doodgraver | doadegraever |
doodkist | → doadskies, → sjrien, → zerk |
doodlopend | boets |
doodmoe, doodop | → bekaaf |
doods | → doads, → oetgesjtorve |
doodsbleek | → doadsbleik, → krietwiet, → liekbleik |
doodshemd | doadshumme, → liekkleid |
doodskist | → doadskies, → sjrien, → zerk |
doodskleed | doadshumme, → liekkleid |
doodsprentje | doadeprintsje |
doodstil | → moessjtil |
doodvallen | → doadvalle, umvalle |
doodziek | → doadskrank, kotsekrank, sjlech, sjterveskrank |
doof | II douf |
doof persoon | I douf |
doofpot | → blösketel, doufpot |
doofpot (bij houtsvuur) | aomerepot |
dooi(en) | doa |
dooier | deure, eierdeure, → eigeel |
doolhof | labberint |
doop | doup |
doopmoeder | → paat, → petetant |
doopnaam | I veurnaam |
doopsel (het sacrament van het ...) | r.-k. duipsel |
doopvader | → petenónk, → peter(e) |
doopvont | doupfónt |
door | mèt |
door elkaar | doorein, euverhoup, ónderein |
door en door rot | → sjnoef(s)rot, → sjnoetsrot |
door zijn keel (doorgeslikt) krijgen | aafkriege |
doorbakken (niet goed ... laag in brood) | bakreem, → reem, → zièl |
doorboren | → perferere, → pónse |
doorbrengen | sjliete |
doorbuigen | doorzakke |
doodeweeks | werdes (’s/’sj ...) |
doordeweekse dag | werdeg |
doordrammen, doordraven | → doordrave, doorzaege |
doordrenken (aarde met water ...) | sjlempe |
doordringen | doorwèrke |
doordringend | pinnetrant |
doordringend (van geluid) | II sjel |
doordruppelen | I zieje |
doorgaans | → algaons |
doorgang | → doorgank, gesjpan, passaasj |
doorgang (met recht van overpad) voor vee tussen weilanden | gevaertsje |
doorgang (smalle ...) | → doorloup, gesjpan |
doorgedreven (te ver ...) | euverdreve |
doorgeefluik (bv. van keuken naar restaurant) | → lokèt, sjalter |
doorgeslikt krijgen | aafkriege |
doorgewinterd | → gesjteinpeek, hel |
doorgoed | ingood |
doorgroeid | doorrege |
doorhalen | doorhole, sjrappe |
doorhebben | → doorhöbbe, → doorzeen, → gate (in de ... höbbe), → sjmieze (in de ... höbbe ) |
doorkomst | passaasj |
doorlezen (vluchtig) | I euverleze |
doorloop | → doorloup, gesjpan |
doormidden | doordemiedde |
doorn | III doon |
doornappel | sjteekappel |
doornat | → pratsjnaat |
doornenkroon | donekroan |
doornhaag, -heg | deunehèğ |
doornkruiper | → graasmösj, → hèğğemösj, → taatsj |
doorpraten (vervelend ...) | → doordrave, doorzaege |
doorprikken | doorsjteke |
doorredeneren (ondoordacht en onbesuisd ...) | → doordrave, doorzaege |
doorschieten naar (fig.) | doorsjloon nao |
doorschijnen van onderliggende verflaag | griene |
doorslaan | → perferere, → pónse |
doorslaand | doorsjlaond |
doorslikken | innumme, insjliekke |
doorsnellen | doorsjnäöre |
doorspoelen (toilet) | aaftrèkke, doorsjpeule, doortrèkke |
doorstaan | höbbe, → redde, → vaele, verdoere, verdrage |
doorstappen (goed ...) | sjtevele |
doorstrepen | doorhole |
doorsturen → doorsjiekke, → verwieze | doorsturen → doorsjiekke, → verwieze |
doortrapt | → sjlauw |
doorvertellen | euverbreve |
doorvragen | oethuère |
doorwaadbaar | drèj, óndeep |
doorwaadbare plaats in een beek of rivier | → ğowee, → treech |
doorweekt | pratsjnaat |
doorweekte aarde | → prat, → sjliek, sjloaper |
doorzaniken | doordrave, doorzaege |
doorzetten | bolwèrke, doorbiete, doorzètte, oethoute, oetzinge, → paolhoute, → pinhoute, volhoute |
doorzeuren | → doordrave, doorzaege |
doorzien (doorhebben) | → doorhöbbe, → doorzeen, → gate (in de ... höbbe), → sjmieze (in de ... höbbe ) |
doos | doas |
doos of trommel naast de schoorsteen voor het bewaren van de houtspaanders | fiettedoas |
doosvrucht | zaoddoas |
dopen | → drenke, duipe, soppe |
dopheide | heij |
dopneus | sjtoepnaas |
doppen (peulvruchten) | döppe, → kevere, → luite, paole |
dorp | dörp |
dorpel | dörpel |
dorpje zonder kerk | gehuch |
dorpsakkers | gewanne |
dorpsbierbrouwerij | → broewhoes, pannes |
dorpsgrens | bievank |
dorpspoel | pool |
dorpspoel (natuurlijke ... of -vijver) | wiejer(t) |
dorsen | deersje |
dorsen (machinaal ...) | dampe |
dorsmachine (door stoom aangedreven ...) | → dampkas |
dorst | doorsj |
dorst lessen | blösse |
dorstig | deursjtig |
dorstig mens | → zoeplap |
dorsvloer | din |
dorsvloer (houten balkenstelsel (zoldering) boven ... ter bewaring van schoven) | bejjersjhout |
dorsvloer (plaats op boerderij naast de ..., waar de veldvruchten worden bewaard) | → wesj, → wiesj |
dorsvloer (zolder boven ...) | euverdin |
dot (bv. watten) | poes |
douanier | kemies |
doubleren op school | plekke (... blieve), ziette (blieve ...) |
douchekop | broes(j), → doesjkop |
douchen | doesje, poedele |
doudijnen | doudere |
dove man | douve |
dove vrouw | I douf |
doven | ww. douve, oetdoon, oetmake |
dovenetel | doufnetel |
dozijn | dozien |
draad | draod |
draad (afhangende ... van een boordsel) | fra(a)njel |
draad (de ... kwijt zijn) | droetzin |
draad (dunne ... om iets te binden) | bingdraod |
draad (gesponnen ..., garen) | II gare, vaam |
draad insteken in de naald | invaeme |
draad (losse ... aan stof) | zemmel |
draad met pek besmeerd | peekdraod |
draad van verhaal | → apperpo, sjapiter, teks |
draadgaren | vaam |
draadzeef | I zeef |
draagbaar | berie, → brankaar, → draagbaar |
draagbaar gemak | kaksjtool, → nachsjtool, → sjtèllingske |
draagbalk | lattej |
draagmand a.d. arm | → ermskörf, hermskörf |
draagstel van ketelset met één hengsel | henkelman |
draagtas (met hengsels) | tesj |
draagwijdte | sjtrèkking |
draagzak | draagtuut |
draai | drej, driè, → toervel, zjwunk |
draai (valse ...) | vrunk |
draaien (keren) | driè, kière, trölle |
draaien/omkeren inz. van gras/hooi | wendere |
draaien (vervelend om iemand heen blijven ...) | toerre |
draaierig | II döl, duzelig |
draaihek (tussen weilanden) | → tiervel, → toernikèt |
draaihoutje als sluitmiddel | → wirvel |
draaiing | vrunk |
draaikont (iemand die steeds van mening verandert) | drièkónt, → toervelvot |
draaikont (persoon die veel wiebelt) | drièkónt, → toervelvot,→ wiemelaer |
draaikruis | → tiervel, → toernikèt |
draaimolen | → karresel |
draairoede | → sjpanjelèt, → vinsterpómp |
draaitafel (platenspeler) | grammefoon, → platesjpeler |
dracht | drach |
drachtig (niet ... van koe) | maus |
draf (bostel) | II draaf |
draf (snelle gang) | koeree |
dragen | drage |
dragen (een last of ʼn kind op de ... dragen) | poekkele |
dragen of sjouwen (van klein kind) | pungele |
drager | draeger |
dragonder (grote, zware en heerszuchtige vrouw) | dragoonder, roezekater |
dralen | → neuzele, trampele |
dranger | drenger |
drank aanlengen | → aanlenge, duipe |
drank (in het klein verkopen/schenken van sterke ...) | versjödde |
drank (slechte ...) | kattepies, zuig |
drank (slechte kwaliteit sterke ...) | → foezel, → joeks, → sjabbou, zuig |
drank (slechte of flauwe, oudere ...) | → gössel, sjloaper, → zuijel |
drankje (een ... nemen) | → nienne, pietsje (eine/ eint ...) |
drankneus | zoepnaas |
drankorgel | → zoeplap |
drankrest | → kletske, → klietske |
(drank)rondje als traktatie | → rundsje, → toernee |
drankvoorraad | drinkes |
drapeau | drappo |
draperen | drappere |
dras (koffiedik) | grozel |
drassig gebied | → brook, zómp |
drassig weidegebied | beend, → loeszak |
drecht | → ğowee, → treech |
dreinen (huilerig zeuren) | → zeivere |
drek (uitwerpselen) | → kak, → I poep, → sjiet, sjtrónt |
drempel | dörpel |
drenken (doortrekken met een vloeistof) | → drenke, duipe, soppe |
drentelen | trampele |
drentelend persoon | trampelko |
drenzen (huilerig zeuren) | → zeivere |
dresseren | aafriechte, aekstere, bendige, → dressere, temme |
dresseur | → derentemmer, → dressäör |
dressoir | dreswaar |
dreumes | döppe, → poet |
drevel | doorsjlaag, → driefnagel |
drie vastendagen voor Hemelvaartsdag | kruusdaag |
drieën (met zʼn ...) | drieje (mèt hun/oes/uuch ...) |
drieërlei | driejderlei |
driehoekig dakdeel | noordhook |
driehoekig gevouwen en geknoopte halsdoek voor mannen | hausplak |
driehoekig kruisstuk in broek | grej |
driehoekig zijden borduursel ter afwerking bv. van naden in kledingstuk | vleeg |
driekleurig viooltje | paosee |
driekwartsmaat | driekwa(a)rtsmaot |
driepoot voor het opstapelen van hooi | miet, → opper |
dries | drees |
driest | dreisig |
Drievuldigheid | r.-k. Drievöldigheid |
drift | drif, gief, → grel, → kolaer |
driftig | hietsig |
driftkop | giefsjieter(t), knien, → venienige |
drijfijzer (drevel) | doorsjlaag, → driefnagel |
drijfnat | → pratsjnaat |
drijftol | → koekkerel, → sjmiektol |
drijfveer | grónd, gróndsjlaag, rae |
drijven | drieve |
drillen | aafjakkere, aafkniepe, aafrakkere |
dringen (benauwen) | praome |
dringen (tijd) | → persere |
drinkbus | → bidón, → drinkbös |
drinkeboer | → zoeplap |
drinken | ww. drinke, → huuppe, pietsje |
drinken (bovenmatig ...) | → zoepe |
drinken (het ..., drankvoorraad) | drinkes |
drinken (hoorbaar ...) | lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
drinken (kindertaal) | nienne |
drinken met kleine slokjes | nieppe, → zuijele |
drinken (niets te ... hebben) | druègsjliepe |
drinken (vee laten ...) | drenke |
drinken (veel ...) | → zoepe |
drinken zonder besef | gössele |
drinkgeld | → euvertip, → fooj |
drinkglas (klein ...) | sjöpke |
drinkkopje | tas |
drinkplaats voor vee aan beek of rivier | drenk |
drinkwater | → gemeintepils, → pómpenheimer |
droef | dreuvig |
droefgeestig | → dreufgeistig |
droevig | dreuvig |
droevige (verkenningsvliegtuig uit WO II, zo genoemd vanwege het “droevig” ronkende motorgeluid) | dreuvige |
drogen | druège |
drogisterij | drogiesteriej |
dromen | druime |
dromer | fones, kluteklaos, → uèm |
drommels | → verdöld, → verdómp, verrèkdes |
dronk | drónk |
dronkaard, dronkelap | → zoeplap |
dronkemanspraat | → dröpkeskal, → zatemanskal |
dronken | gela, → hagelevol, zaat |
dronken (licht) | aangesjote, teut |
dronken worden | inkriege (e sjtök/ ʼn sjtriep ...) |
dronkenschap | zatigheid |
dronkenschap (lichte beneveling/...) | zjwieps |
droog | druèg |
droog persoon | → druège, druègkloat, → druif |
droogdoek (theedoek) | potdook |
droogje (op een ... zitten) | druègsjliepe |
droogkloot | → druège, druègkloat, → druif |
drooglijn | → wesjdraod |
droogstoppel | → druège, druègkloat, → druif |
droogte | druègde |
droogtoestel | druèger |
droom | druim |
drop | → drop, ketteke, lakriets |
dropje (ruitvormig ...) | pestielke |
droplint | lassee |
dropveter | krissiereem |
dropwater | → krissesaap |
drugs | dröğs |
drugsverslaafde | zjunk |
druif | II droef |
druilerig (weer) | → II mies, miezer(t)ig, mónketig, → regenechtig |
druilerige, miezerige regen | → sjtöbrege, → viezel, zauwelrege |
druipen van verf | loupe |
druk (actief) | bedrievig, drök |
druk (geestelijke ...) | aandrank, → drök |
druk maken (opwinden) | → oprege |
drukken | drökke, duje, pietsje, praome |
drukken (poepen) | → kakke, I poepe, sjiete |
drukkend (broeierig) | → breujetig, drökkend, zjweul |
drukkend, onweerachtig weer | dónderwaer |
drukkend warm | drökkend, zjweul |
drukknoop(je) | → kniepperke |
drukte | → drökde, gedreng |
drukte (kouwe ...) | → ambras |
druktemaker | → behejtskrièmer, lelbek, leve-meker, moelemeker, wauwelaer |
drup | dröp |
druppelen | dröppele |
druppelsgewijs | allenkelek, → dröppelsgewies, gaondeweg, → lanksemerhand, mèt-en-mèt, ónderhand, mèttertied |
druppen | dröppele |
dubbel | dobbel, → döbbel, ins |
dubbelen (tegenstander op ronde achterstand zetten) | → döbbele |
dubbelganger | döbbelgenger |
dubbeltje | döbbelsje |
dubbelzinnig/onzedig | → sjuin(s) |
duchten | opzeen (... tege), vreze |
duchtig | areigel, degelek |
duet | duwèt |
duidelijk | dudelek |
duif | II doef |
duif die zich buitelend laat vallen (buitelduif) | toemelaer |
duif (gespikkelde bonte ...) | → moesj, → sjek |
duif (jonge ...) | I pieper |
duif (kleine bos...) | holdoef |
duif met verschoten rossige verentooi | vale |
duig | I droef , → duug |
duigen | → gruzelemente, → heksele, kertale |
duigen (in … vallen v.e. ton door uitdroging) | verratele |
duik | duuk |
duikelaar (plant) | toeleplant |
duikelaartje (kinderspeelgoed) | koutsjelpuupke, toemelaer |
duikelen | dukele, toemele |
duikelpoppetje | dukelaer |
duiken | duke |
duim waarin deurhengsel draait | teulder |
duimdik | doemediek |
duimdoekje (op ... sabbelen) | → noeğğele |
duimelen | doemedriè |
duimen (duimzuigen) | → doeme, doemeloetsje |
duimendraaien | doemedriè |
duimgat in kegelbal | doemelook |
duimleer | doemeling |
duims(maat) | doems |
duimstok | doemsjtok |
duimverband | doemeling |
duimzuigen | → doeme, doemeloetsje |
duimzuiger | loetsjer |
duister | → duuster |
duisternis | → duustere |
duiten | → geld |
duitenspaarder | → habsjaar |
Duits | Duutsj |
Duitse vrouw | Pruuzjin |
Duitser | → Pruusj |
Duitsland | → Duutsj, Pruusjes |
duivel | duvel |
duivelbezweerder | duvelsbender |
duivelsbrood (giftige paddestoel) | duvelsvleisj |
duivelshaar | → duvelshaor |
duivelskind | → duvelskind, → satansjónk |
duiveluitbanner | duvelsbender |
duivendrek | doevesjtrónt |
duivenhok | doefes |
duivenhok (landingsplank aan ...) | doevesjlaag, sjlaag |
duivenhok (valdeurtje in ...) | doevedreng |
duivenhouder | → doevemèlker, doevepiet |
duivenklok | → doeveklok |
duivenliefhebber (verstokte ...) | doevepiet |
duivenmand | reiskörf |
duivenmelker | → doevemèlker, doevepiet |
duivenmest | doevesjtrónt |
duivenslag | doevedreng, dreng |
duivenvlucht (korte ... < 100 km) | → forsjtoer, → vitesvlöch |
duivin | II zieje |
duizelen | dazele, duzele |
duizelig | II döl, duzelig |
duizend | doezend |
duizendblad | hazegerf |
duizendschoon | junkerke |
dulden | permetere, toelaote, vergunne |
dulden (iemand of iets niet kunnen ...) | luuchte (neet kinne zeen of ...) |
dulden (velen) | höbbe, → vaele |
dun | iel, zjwank |
dun, sluik, neerhangend hoofdhaar | piezelshaor |
dun takje rijshout | → gaaspel, ries |
dun(ne) be(e)n(en) | sjpillebein, → sjtelt |
dunne (het ... vlees onder de korte ribben van een rund) | dun |
dunne stok (twijg) | → goets, → vietsj, → wietsj |
duo | sjtèl |
dupe | duup, pizang |
duperen | benaodeile |
duplex-woning | dupleks |
duren | doere |
durf | dörf, → kevoek |
durven | besjtoon, → riskere |
dus | → duus |
dutten | doezele, → noekke, soeze |
duur (kostbaar) | → kosbaar, priezig |
duur (tijdruimte) | doer |
duurte | duurde |
duurzaam | blievend |
duurzaam (stevig) | sjterk |
duveltje | duvelke |
duw | duuj |
duwen | drökke, duje |
dwaallicht | wazeleech |
dwaas | bn. → gek |
dwaas | zn. → flabbes, → gewejde, hauvegare, toeppes |
dwaasheid | gekde, → gekkigheid, → kloateriej, kwinksjlaag |
dwalen | daole |
dwang | → dwank |
dwarrelen of ruisen van sneeuw, bladeren of neerslag | riezele |
dwars | dweersj |
dwars (onwillig) | → eiveldig, haarwillig, weersj |
dwarsbomen | tegewèrke |
dwarsdrijven | → vreigele |
dwarsdrijver | → dweersjdriever, → verkièrde, → weersjdriever |
dwarshout | → sjleetboum, → weersjhout |
dwarsligger | → dweersjdriever, → verkièrde, → weersjdriever |
dwaze praat | → bazel |
dwaze vertoning | poeppekas, → ambras |
dwerg (kabouter) | → aerdmenneke, → auvermenneke, → kebouter |
dwerg (lilliputter) | lilipötter |
dwingen | dwinge |
dynamo | dinamo |