v 0.9

 

WOORDENLIJST NEDERLANDS – VALLEKEBERGS

n  
na nao
naad naod
naaien → niè, sjtiekke
naaien (met grote steken voorlopig ... t.b.v. het pasklaar maken v.e. kledingstuk) traochele
naaiend aanhechten aanniè, aanzètte
naaigerei foernituur
naaimachinegaren mesjiensgare
naaister → niejeersj
naaiwerk genièds
naaiwerk (moeilijk ... verrichten) zule
naakt bloat, → naaksj
naald naold
naamdag, naamfeest → mei, → naamfiès, → namesdaag
naamkaartje → naamkeertsje
naäpen → nao-ape, → naodoon
naäperij →  kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat
naar achteren kijken umkieke
naar (akelig, vervelend) akelek
naar bed gaan → opvouwe (ziech ...)
naar beneden aaf, aversj, nao ónder(e), → neer
naar beneden trekken → aafriete, → aafroetse
naar binnen brengen inbringe
naar binnen halen inhole
naar binnen sneeuwen insjnieje
naar boven obbersj, → op, → umhoag
naar boven brengen opbringe
naar buiten droet, nao boete, oet
naar buiten drijven → oetdrieve
naar elkaar toe obbeinaan
naar evenredigheid → nao, → naogelang, naovenant
naar hier → hieheen, → hie-obbaan
naar huis heiversj
naar (in de richting van, overeenkomstig) nao
naar/terug v.d. buren um
naar toe → haer, → heen, → obbaan
naar verhouding, naargelang → nao, → naogelang, naovenant
naar voren voeren (van vee ter keuring) → veurleije, veurveure
naarling ekel
naarstig → ieverig, niever(tig), → vlietig
naast bezieje, neve
naast elkaar nevenein
naast(bestaand)e evemiensj, nao(d)ste
naastenliefde → sjarriteit
naatje (pet) → erbermelek
nablijven (op school als straf) sjoalblieve
nabootsen → nao-ape, → naodoon
(na)buur naober
nacht nach
nachtbraken krawake
nachtbraker → nachbrağğelaer, → nachraaf, nachuul
nachtdienst → nachdeens, nachsjiech
nachthemd → nachhumme, → nachpón
nachtmens → nachbrağğelaer, → nachraaf, nachuul
nachtmerrie maar
nachtpon → nachhumme, → nachpón
nachtpot kamerpot, → piespot
nachts (‘s ...) nachs (‘s/ ‘sj ...)
nachtspiegel kamerpot, → piespot
nachtstoel kaksjtool, → nachsjtool, → sjtèllingske
nachtuil (nachtmens) → nachbrağğelaer, → nachraaf, nachuul
nachtverblijf → ónderdaak
nachtverblijver → gas, → loozjee, → sjlaoper
nachtvlinder → motpepel, → nachvlinder
nachtwacht (hoornblazer als ...) tuteman
nadeel naodeil, sja, tege, verlees
nadelig → sjadelek
nadelige reactie tek, → truuğsjlaag, weersjlaag
nader(bij) nao, naobie, → naoder
naderbij halen biehole
naderen aafkómme, naodere, vernaodere
naderhand → achteraaf, daonao, → naoderhand
nadien daonao
nadoen → nao-ape, → naodoon
nadragen (verwijten) → verwiete
nadruk aksent, klemtoan, → naodrök
nagaan (achternagaan) naogoon, naokómme, naoziette
nagedachtenis → naogedachtenies
nagelen negele
nagelnieuw → vónkelnuuj
nagelriem → nagelreem
nagemaakt valsj
nagenoeg → bienao
nagerecht dèssaer, → naogerech
nageslacht kindsjkinger, naogesjlach
nagras, nagroen gromet
nahouden (verwijten) → verwiete
naïeveling ei, → uèm
naijver → aafguns
naijverig → aafgunstig, → nao-ievertig, → II sjloes
najaar → herfs, naojaor
najagen naogoon, naokómme, naoziette
najool naosjpas
najouwen naorope
naken naodere
nakijken (blijvend ...) nao-uige
nakijken (corrigeren) naokieke, naozeen
nakijken (naturen) naokieke, naozeen
nakomeling(en) naokómmeling, →  naozaote
nalaten laote, naolaote, verzoeme
nalatenschap → erfenis, naolaotensjap
nalatig naolièstig, sjlónzetig, → sjlordig
nalatigheid miessjlaag, naolièstigheid
nalopen (uurwerk) → naoloupe
namaak →  kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat
namens names
namiddag → nao(de)mieddeg
napluizen moeze, naopluze
narcis paosjbloom
narcose narkoze
narigheid → elend, → malläör
nastaren nao-uige
nat naat
natheid natigheid
nationaal nasjonaal
natriumcarbonaat zoda
natten nètte
nattigheid natigheid
natuurlijk (allicht) alliech, → natuurlek
nauw bemeten → kremp
nauw (eng) ing, → knap, → krap
nauw luisteren loestere (sjerp ...), II nej (... kómme)
nauw (precies, stipt) II nej
nauwe doorgang ingde
nauwe doorgang (pijp) in het gangenstelsel v.e. mergelgroeve, ontstaan door het wegbreken van ‘klauwen’ klauwepiep
nauwelijks, nauwelijks toereikend → kremp
nauwer (bij naaiwerk ʼn kledingstuk korter/ ... maken) inlaote, innumme
nauwkeurig → haorfien
nauwkeurigheid genauwigheid
nauwlettend krities
nauwsluitend ing, → knap, → krap
nauwsluitend damesmantelpak taljäör
navelstreng navelsjtrank
navenant → nao, → naogelang, naovenant
navolgen → nao-ape, → naodoon
navorsen naozeuke
navragen naovraoge, umhuère
naza(a)t(en) naokómmeling, →  naozaote
nazien naokieke, naozeen
nectarhoudende bloemen biejeblome
nederig → deemeudig
nederlaag (een ... lijden) I verleze
nederlaag (een ... lijden; afgaan) fig. aafgoon
nederlaag (een ... toebrengen) draanzètte, kloppe, knautse
nederlaag (zware ...  bij het voetbalspel) tèt
Nederlands (algemeen) Hoaghollands
nee nei
nee maar dehdannoe
neef naef
neen nei
neer (omlaag) → aversj
neergooien → neersjmiete
neerhangend, sluik, dun hoofdhaar piezelshaor
neerkwakken → neersjmiete
neerlaten (vlag) sjtrieke
neerleggen → dippenere, lèğğe, neerlèğğe
neerplenzen götsje, platsje
neerploffen (neersmijten) → neersjmiete
neerschieten umlèğğe
neerslachtig → dreufgeistig
neerslachtigheid miesmood
neersmijten → neersjmiete
neerwaarts → aversj
neet (luizenei) II neet
negen neuge
negenoog (lamprei) neugenuiger
negenoog (steenpuist) → bloodzjwaer, neugenuiger
neger moar
negligé neglizjee
negorij negeriej
negotie sjpenzele
neigen helle, neige
neiging hank, zjwaak
neiging (ziekelijke ...) zöch
nek geniek, → nak, → nek
nekslag → naksjlaag
nemen → griepe, kriege, numme
nep →  kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat
nergens nörges
nering → kómmers(j)
nerveus zenewechtig
nest nès
nest (bed) → bèd, nès
nestbevuiler kruubbesjieter(t)
nestei → kalkei, → nèsei
nestelen (knus ...) wk. → koesjele, → nèstele
net (geknoopt weefsel met mazen) nèt
net (juist) → zjuus
net (onlangs) → kortgeleje
net (op ʼn haar na) → kremp
net (voorbeeldig) sjiek
net zo (groot als) eve (groat es), zjuus zoa (groat es)
netelig hachelek
net(jes) aansjtendig, → behuèrlek, → fetsoenlek, gepas, ordentelek
netjes gekleed → geregeerd
neuken boemze, →  knuipe (ord.)
neus naas, tuul
neus (door de ... praten) neuzele
neus (grote ...) → koekkel
neus (verstopte ...) → loupnaas, → sjnoepnaas, → sjnoetsnaas, → sjnoternaas
neuspeuteraar pillendrièr
neuspeuteren wouve
neuspul(le)kje, neusslijm (verhard ...) wouf
(neus)verkouden versjnoep
neusverkoudheid → sjnoep, → I sjnoets
neusvuil (klompje opgedroogd ...) wouf
neuzen (nieuwsgierig rondkijken) naze, → sjpienze
nevel → I mies, nevel
nevelig dampetig, dómpetig, miestig
nicht niesje
Nicolaas (Sint-) Sinterklaos
nicotine nieketien
niemand → geine, moderzièl (gein ...), nemes
niemendal hóndskloate
nier neer
niesbui neesbuuj
niet drachtig maus
niet een → geinein, → geineint, → geineneine
niet goed doorbakken gereemp, knetsj, knetsj(et)ig
niet goed doorbakken laag in brood bakreem, → reem, → zièl
niet goed wijs haufgaar
niet meer in staat om verder te werken oetgeheld
niet (ontkenning) I neet
niet oprecht gemaak
niet vet (van dieren) vazel(tig)
nietig miezer(t)ig, → min, → sjiete
nietigheden (zich bezighouden met ...) breuzele
niets nieks
nietsdoener, nietsnut → lapzjwans
nietsnutten niekse
nie(t)waar? → I neet, neetdan, → ʼtwaort
nieuw nuuj
nieuw (wat ... is) → nujigheid
nieuwbouw nuujboe(w)
nieuweling nujeling
nieuwemaan nuujleech
nieuwerwets nujerwèts
nieuwigheid → nujigheid
nieuwjaar (met … de ander als eerste “zalig nuujjaor” wensen) verrasje
nieuwkomer nujeling
nieuws nuujts
nieuwsberichten beriechte, → nuujtsberiechte, zjoernaal
nieuwsgierig → benuujd, nuujsjièrig
nieuwsgierig kijken → sjpienze
nieuwsgierig persoon naas
nieuwsgierig rondkijken → naze
nieuwsgierige vrouw → gaapsj
nieuwsgierigheid → nuujsjièr
niezen neeste
niezen (wens bij ...): god-zegent-jou godzegentdiech
nijd nied
nijdig gieftig, grellig, → kwoad, → óntsjtump
nijdigaard nied-oar
nijptang pietsjtang
nijver → ieverig, niever(tig), → vlietig
nikkel niekkel
niknak niek-nak
niks nieks
niksnut → lapzjwans
nimmer noats
nippel nieppel, → verloupsjtök
nippen nieppe, → zuijele
nippertje → niepperke
nippertje (op ʼt ...) → kremp
nis nies
nochtans aevels, → èvvel(s), → intans
node noa
noden (uitnodigen) → nuè, → oetnuèdige
nodig nuèdig
noemen melle, neume, verneume
noemen (... naar) verneume (... nao)
noemenswaard(ig) neumesweerd
noen noon
noest (ijverig) → ieverig, niever(tig), → vlietig
noest (kwast in hout) aos
nog maar miè (i.s.m. mer)
nogal → areigel, behuèrlek, betrèkkelek, braaf, → tamelek
nogmaals → obbenuuj(ts)
nok (van dak) veersj
nokbalk → veersjbalk
nokkenas (ronddraaiende ... in molen) sjpeleman
nomadische  (benaming voor vrijgevochten, ... bevolkingsgroep) kerkesvolk
non begien, → kloasterzuuster, → nón,→  zuuster
nonchalant naolièstig
nonsens → bazel
nood noad
nood (hoge ..., dringend naar toilet moeten) aandrank
nooddoop gièdoup
noodkreet (help) hölp
noodlot miesgesjiek, → mizaer, I óngesjiek
noodslachting aankondigen d.m.v. bellen → oetbelle
nooit noats, → proementied (in de ...), → vanzeleve(sdaag) (... (neet))
noordenwind (koude ...) II bies
noordkers → morel
noot (muziek…) noat
nootmuskaat mesjaot, → notemesjaot
nootmuskaat (gemalen ...) mesjaotebloom
nop(pes) hóndskloate
nor → bak, kesjot
nors → sjrauw
norse ruwe vent → böllebak, → breuling, → brölbaer
noteren aanteikene
notie → bezej
notitieboekje kalpeng
nou noe
november → november
nu noe
nu en dan → avventoe
nuchter neuchter
nuchter (volslagen ...) → broadneuchter
nuf perneutsj
nukken → nuukke
nul nöl
nummer → nómmer
nummeren nómmere
nurk → knoteraer
nut → notse, perfiet, sjneet, veurdeil
nut (van … zijn) notse
nuttig prakties