o |
|
obligatie |
obbelegaasje |
obsceniteit |
zjweineriej |
obsessie |
kómpleks |
obstinaat |
→ eiveldig, haarwillig, weersj |
oceaan |
pool |
ochtend |
mörge, → veurdemieddeg, → veurmieddeg |
ochtenddienst |
vreugsjiech |
ochtendgroet |
→ morge |
ochtendploeg |
vreugsjiech |
octaaf |
oktaaf |
oculeren |
gruffele, okkelere |
odeur |
→ odäör, → odeklón, rukes |
oedeem |
waterzöch |
oefenmeester |
traener |
oei-oei (kindertaal) |
oe-juij |
oelewapper, oen |
→ äöf(ko), kaufskop |
offerblok |
offersjtok |
offertafel |
→ altaor, → elter |
officieel |
offesjeel |
officier |
offeseer |
ofschoon |
ofsjoan |
ogen mv. |
→ döppe, → puupsje |
ogen ww. |
uige |
ogen (knipperen met de ...) |
puupsje |
ogen (opengesperde, uitpuilende ... (van verbazing)) |
klotsouge |
ogenblik (kort) |
amelank, → handumdriè, ougenbliek, roef, vlook, wiesj |
ogend (goed ...) |
uig(e)lek |
ogendienaar |
→ kóntekroeper(t), ougendeender |
ogenschijnlijk onjuist (... licht) |
valsj (... leech) |
oh |
aoh |
oh God (jee) |
och-doe-jözzes |
oksaal |
→ oksaal |
oktober |
→ oktober |
olie voor olielamp |
kenkolie |
oliebol |
poeffel |
olielamp |
kenkee, → olielamp, sjmoutlamp |
olielamp (ouderwetse ... met lange tuit) |
sjnoetslamp |
olielamp (wiekeinde v.e. kaars of ...) |
sjmoeğ |
olijf |
olief |
om |
um |
om en nabij |
→ umsjtreeks |
om het leven komen |
umkómme |
om reden dat |
aangezeen, → umdat, → umtot |
om ‘t even |
→ nemport |
oma |
→ groatmoder, → oma |
omdat |
aangezeen, → umdat, → umtot |
omelet |
ómmelèt |
omgaan met |
optrèkke (... mèt, same ...) |
omgaan met lastig kind |
→ poemele |
omgeving |
→ umgeving, umtrèk |
omgraven |
→ umdoon, umwèrke |
omhaal (drukte) |
→ ambras |
omhakken |
kappe |
omhanden |
umheng(e) |
omheen |
um, → umheen |
omheinde tuin |
II hoof |
omheining |
ballestraad, → gelender |
omheining (van palen) |
baj |
omhoog (gaand) |
obbersj, → op, → umhoag |
omhoog houden |
ophoute |
omhoog kijken |
opkieke |
omhoog (staand) |
→ huubsj, → sjtiel |
omhooggaan |
opgoon, sjtiege |
omhoren |
naovraoge, umhuère |
omhulsel |
→ étwie |
omhulsel (metalen koker of ... waarin de gereedschapssteel sluit) |
II hoes |
omkeren |
kière, umdriè |
omkeren/draaien inz. van gras/hooi |
wendere |
omkijken (geen ... hebben naar) |
umkiekes (gein ... höbbe nao) |
omkleden met woorden |
inkleije, → II umkleije |
omkomen (bv. v.d. honger) |
vergoon |
omkopen |
besjteke, umkoupe |
omlaag |
→ aversj |
omlaag brengen (minderen) |
drökke |
omleiding |
→ umleijing |
omloop |
→ roelasie, umloup |
omloop v.e. wiel |
→ reip, velling |
ommekeer |
umdriè, um(me)kièr |
ommetje |
toeffel |
ommetje maken |
umloupe, vertrae (ziech …) |
ommezien (oogwenk) |
amelank, → handumdriè, ougenbliek, roef, vlook, wiesj |
ommezwaai |
umdriè, um(me)kièr, zjwunk |
omploegen |
→ umdoon, umwèrke |
ompraten om |
aanzètte tot, → euverhole um, sjtriekke, umkalle |
omrijden |
→ umrieje, → umvare |
omroepen |
→ aankóndige |
omroeper |
umreuper |
omruilen |
→ inrule, inwiessele, → rule, toesje, umtoesje, → II vertoesje |
omsingelen |
insjlete |
omslaan (doen ...) |
I kantele, kieppe |
omslachtig |
→ breidveurig, → umsjlechtig |
omslag (boek...) |
→ kaf, → kaperkel, → map |
omspitten |
→ umdoon, umwèrke |
omspitten (grond/mest met spade diep ...) |
umzètte |
omstandigheden |
umsjteng |
omstreeks |
→ umsjtreeks |
omstreken |
→ kóntreije, sjtreek, umsjtreke |
omtrek |
→ kóntoer, umtrèk |
omtrent |
→ umsjtreeks |
omvallen |
I kantele |
omvang |
→ gruètde, maote, umvank |
omvatten |
besjtrieke |
omver |
um, undersjtebove (‘t …) |
omverlopen |
umloupe |
omverrijden |
II euverrieje, → II euvervare |
omwandelen (ʼn kleine wandeling doen) |
umloupe, vertrae (ziech …) |
omweg fig. |
→ wölle (ʼne wöllen umdriè) |
omweg (langs een ... gaan) |
umgoon, umloupe |
omwikkelen |
→ umwingele |
omzetten (van meubilair) |
kraome, umkraome, umzètte |
omzetten (vaten bier) |
versjödde |
omzichtig |
→ umziechtig, → verziechtig, veurziechtig |
omzien |
umkieke |
omzwachtelen |
→ umwingele |
omzwikken |
umkwinkele |
onaandoenlijk |
ieskoud, iezere, keulbleudig, koel, → keihel, ónversjtuèrbaar, rauw |
onaangenaam |
vervaelend, vrang, zoer |
onaantrekkelijk |
→ lièlek, → ónuiglek, rauw, sjoew |
onaardig |
óneve |
onaf |
ónvaerdig |
onafgebroken |
→ ummer(toe) |
onafhankelijk |
vrie |
onbarmhartig |
hel, → ónbermechtig, óngenutig, óngewesje |
onbebouwd (braak) |
I braok |
onbedachtzaam |
→ dóm-eweg |
onbeduidend |
aldaags, miezer(t)ig, → min, → sjiete |
onbeduidendheid |
kieksjozerie, sjeet, → tuiterluit |
onbegaanbaar |
→ ónbegaonbaar |
onbegrip |
kortsjleting |
onbehagen |
ónvrae |
onbeheerst |
óngebendig |
onbeholpen |
kak, knöllig→ lómp, ónbeholpe, ónhendig |
onbeholpen of onhandig bezig zijn |
→ brağğele, sjöttere |
onbeholpen (persoon die zich moeizaam, ... voortbeweegt) |
→ sjravelaer |
onbeholpen te werk gaan |
→ brağğele |
onbehoorlijk |
→ ónbehuèrlek, → óngehuèrd |
onbehouwen |
→ ónbesjoef |
onbehouwen, onbenullige jongeman |
sjlungel |
onbehouwen, weerbarstig manspersoon |
→ knöppel, → prengel |
onbekeken |
óngezeen |
onbekend |
vraem |
onbeleefd |
→ vrech |
onbenullig |
achterlek, dóm, ónbenöllig, sjeel |
onbenullig, langdurig praten |
→ zeivere |
onbenullige, onbehouwen jongeman |
sjlungel |
onbenullige, sukkelige vrouw |
→ boeretrien |
onberispelijk |
korrek |
onbeschaafd |
→ ónbesjoef, óngesivelizeerd |
onbeschaamd |
→ vrech |
onbeschoft |
→ ónbesjoef |
onbeschoftheid |
vrechigheid |
onbeschrijf(e)lijk |
ónbesjriefelek |
onbeslagen |
ónbesjlage |
onbestendig |
vergenkelek |
onbesuisd persoon |
I döl, → flabbes |
onbeteugeld |
óngebendig |
onbetrouwbaar |
→ kousje(r) (neet ...), loesj, I verlaote |
onbetrouwbaar personage |
gauner, gauwdeef |
onbevoegd raadsman |
hèğğenadvekaat |
onbevrucht, rotgebroed van eieren |
voel |
onbezonnen |
II döl, → liechvaerdig, veurwietsig |
onbruikbaar worden |
sjange (... goon of ... make) |
onbuigzaam |
sjtram, sjtug |
oncontent |
→ ónkóntent, → óntevrae |
onder |
ónder |
onder elkaar |
ónderein |
onder meer |
zoa-al |
onder (ten … gaan) |
vergoon |
onderaf |
ónderop |
onderbinden |
ónderdoon |
onderbouwen (aantonen) |
aantuine |
onderbreking |
sjtop |
onderdak |
→ ónderdaak |
onderdeel |
besjtanddeil, deil, fraksie |
onderdeur (klein persoon) |
→ haverdas, kroekesjtop, → ónderdeur |
onderdeur (onderste deel van staldeur) |
I gaar, → ónderdeur |
onderdoen (onderspit delven) |
aaflèğğe, ónderdoon, → zjwiechte |
onderdompelen |
→ drenke, duipe, soppe |
onderdompeling |
doup |
onderdrukt lachen (bij mensen)/ onderdrukt kakelen (bij kippen) |
koekkele |
onderduiken |
→ doekke, → duukke, oar-oet (ziech ... houte) |
ondergaan |
II óndergoon, óndervinge |
ondergistend |
óndergaerig |
ondergoed |
→ lievend, → óndergood |
ondergraven (onder de aarde brengen/ onderploegen) |
ónderdoon, → I óndergrave |
ondergraven (ondermijnen van gezag) |
II óndergrave |
ondergraven (van grond, bv. door woelratten ) |
→ II óndergrave, → ónderhäöle |
ondergronds (mijnwezen) |
→ óndergrónds, ónderin |
onderhemd |
liefke, → ónderhumme, → sjtuub |
onderhout |
gebösj, ónderhout |
onderjurk |
ónderrok |
onderkaak (sterk vooruitstekende ...: Habsburgse kin) |
→ bef |
onderkin |
→ ónderkin |
onderkomen |
→ I ónderkómme |
onderkomen of trefplaats van geboefte |
sjelmekraom |
onderkomen, oud, groot huis |
→ boet, → brağ, tempel, → tent |
onderkomen voor de nacht |
→ ónderdaak |
onderlangs |
→ ónderlangs, ónderum |
onderlegd |
→ bie, → gelètterd, → ónderlag |
ondermijnen fig. |
II óndergrave, óndermiene |
onderneming (zaak) |
→ kómmers(j) |
onderom |
→ ónderlangs, ónderum |
onderpastoor |
keplaon |
onderploegen (onder de aarde brengen/ondergraven) |
ónderdoon, → I óndergrave |
onderricht |
ónderriech, ónderwies |
onderrichten |
veurliechte |
onderschatten |
→ verhelle, → verkieke, verluuchte, verpinne, verzeen |
onderscheid |
óndersjeid |
onderscheiding |
ièreteike, óndersjeijing |
onderspit |
óndersjpiet |
onderspit delven |
aaflèğğe, óndersjpiet delve |
onderste |
undersjte |
ondersteboven keren |
umdriè |
ondersteekbekken |
→ pan, → sjteekpan |
ondersteunen (financieel) |
biesjoestere |
ondersteunen (stutten) |
sjaore, → sjrage, sjtiepe, → sjtutte |
ondersteunen v.e. persoon |
biesjtevele |
ondersteuning |
biesjtand |
onderstrepen |
óndersjtrepe |
ondertekenen |
ónderteikene, sienjere, teikene |
ondertussen |
→ óndertösje |
ondervinden (ervaren) |
ervare, II óndergoon, óndervinge |
ondervragen |
verhuère |
onderweg |
→ jats (op ...), ónderwaeg(s), ónderweeg |
onderwerp van gesprek |
hoofsjtök, → kapiettel, ónderwerp, → sjapiter, sjtof, tema |
onderwijl |
→ óndertösje |
onderwijs |
ónderriech, ónderwies |
onderwijzer |
hièr, meister, ónderwiezer, → sjoalmeister |
onderwijzeres |
juuffrouw, ónderwiezeres, → sjoaljuuffrouw |
onderzoeken |
naokieke |
onderzoekend kijken |
oetsjpiekkelere, → sjpienze |
ondeugd (deugniet) |
batteraaf, → däögeneet, óndeugender |
ondeugend |
→ óndeugetig, → sjtout |
ondeugend kind |
→ duvelskind, → satansjónk |
ondeugende da(a)d(en) |
→ batteravesjtreek, → kwoajóngessjtreek, loezesjtreek, → sjtröppetuèn |
ondiep |
drèj, óndeep |
ondiep ploegen |
bèlke, → sjtoppelploge |
ondoordacht |
→ liechvaerdig, veurwietsig |
ondoorgrondelijk persoon |
duustere |
ondoorzichtige, bedrieglijke handel |
→ koeddel, koeddeleriej, miesjmasj, zjwiendel |
onduidelijk binnensmonds spreken |
knozele |
onduleertang |
óndeleertang |
onedel |
lièg, → minderwaerdig |
oneer |
→ aafgank, → blamaasj, → sjan, sjendaal |
oneerlijk |
valsj |
oneerlijk gedoe |
foesj, koeddeleriej |
oneffen |
óneffe, → II óngeliek |
oneffenheid |
→ boebbel, → hoebbel, → huuppel, knoebbel |
onenigheid |
gesjil, kwatsj |
onenigheid aanwakkeren |
→ sjtiechele |
onervaren |
greun |
onesthetisch |
→ lièlek, → ónuiglek, rauw, sjoew |
oneven |
ómp, óneve |
onfatsoenlijk |
→ ónbehuèrlek, → óngehuèrd |
ongaaf gebit |
sjaarsjmoel |
ongaar (brood) |
gereemp, knetsj, knetsj(etig) |
ongaarne |
noa |
ongaarne betalen |
→ dokke, sjtoekke |
ongare laag midden in baksel |
bakreem, → reem, → zièl |
ongeacht (om ’t even) |
eins, → nemport |
ongeacht (zonder aanzien) |
óngezeen |
ongebuild |
óngebuuld |
ongecivilizeerd |
→ ónbesjoef |
ongedeerd |
hièlhoeds |
ongedoopt kind |
duvelskind |
ongedurig bewegen |
toervele |
ongehoord |
→ ónbehuèrlek, → óngehuèrd |
ongehoorzaam |
→ óndeugetig, → sjtout |
ongehuwd samenwonen |
hoddele, → hokke |
ongehuwde ((oudere) ... vrouw, boerendochter) |
jónkfer |
ongeïnteresseerd |
alleleinetig, ónversjillig, veur-eveväöl |
ongekend |
allemechtig, → boetegewoon, kómsa, → óngehuèrig |
ongekleed |
bloat, → naaksj |
ongeldig verklaren |
intrèkke |
ongeldige worp bij kegelspel |
klats |
ongelegen |
óngelege, óntiejdig |
ongeliefd |
verhaat |
ongelijk (oneffen) |
óneffe, → II óngeliek |
ongelikt |
→ ónbesjoef |
ongelooflijk |
óngeluifelek |
ongeloofwaardig |
óngeluifwaerdig, sjterk, → sjtug |
ongeluk (ongeval) |
→ óngelök, → óngeval |
ongeluk (tegenspoed) |
→ malläör |
ongelukkig (gehandicapt) |
→ óngelökkig, → óngera |
ongemak |
→ óngemaak, → óngereef |
ongemakkelijk |
→ óngemekelek, → óngerefelek |
ongemanierd |
óngemeneerd, → ónbesjoef |
ongemanierd persoon |
→ höfter |
ongemerkt (zich vlot en ... wegmaken) |
→ prietsje, → sjlieppe |
ongemest (van dieren) |
vazel(tig) |
ongenadig |
hel, → ónbermechtig, óngenutig, óngewesje |
ongenuanceerd |
zjwart-wiet |
ongeoorloofd |
óngepermeteerd |
ongeordend |
doorein |
ongeordende boel |
→ kómbermes, rotzooj, → verkesjtal, → zjweinesjtal |
ongepast |
→ ónbehuèrlek, miesplaats, → óngehuèrd |
ongeremd |
hel, → ónbermechtig, óngenutig, óngewesje |
ongerept |
gans, maagdelek |
ongerief |
→ óngemaak, → óngereef |
ongerief(e)lijk |
→ óngemekelek, → óngerefelek |
ongerustheid |
ónrouw, → zörg |
ongeschonden (gaaf) |
gans |
ongeteld een goed (ver)kopen |
knoeppe |
ongeval |
→ óngelök, → óngeval |
ongeval (letsel t.g.v. ...) |
ónval |
ongevallig |
óneve |
ongeveer |
→ umsjtreeks |
ongevuld (leeg) |
aaf, → hol, → hool, laeg |
ongevuld (veldvrucht) |
baol |
ongewenst |
kwoalek, óngewinsj |
ongewillig |
haarwillig |
ongewogen een goed (ver)kopen |
knoeppe |
ongewoon |
apaart, óngewind, vraem |
ongezegend |
óngewiejd |
ongezien binnenraken |
inprietsje |
ongezouten (genadeloos) |
hel, → ónbermechtig, óngenutig, óngewesje, → rechoet |
ongure kroeg (met slechte reputatie) |
→ knal, → sjeettent |
onguur |
→ lièlek, loesj, → ónuiglek, rauw, sjoew |
onguur café |
→ knal, → sjeettent |
onhandelbaar |
rebelsj, sjteretig |
onhandelbaar, weerspannig mens |
→ dweersjdriever, → verkièrde, → weersjdriever |
onhandelbare, onhebbelijke, lompe vent |
sjteer |
onhandig |
kak, knöllig→ lómp, ónbeholpe, ónhendig |
onhandig, moeilijk manoeuvreren |
sjanzjere |
onhandig of onbeholpen bezig zijn |
→ brağğele, sjöttere, → sjravele |
onhandig persoon |
baresjörger, → brağğelaer, sjtöltes |
onhandig, plomp (op te hoge hakken) lopen |
tratsje |
onhebbelijke, onhandelbare, lompe vent |
sjteer |
onheus bejegenen |
aangoon |
onjuist |
verkièrd |
onjuist (ogenschijnlijk ... licht) |
valsj (... leech) |
onkosten |
→ ónköste |
onkruid (van ... zuiveren (wieden)) |
gae, giè, → kroewe |
onlangs |
→ kortgeleje |
onmaatschappelijk |
→ asosjaal, → ordinaer |
onmacht (in ... vallen) |
kwoalek (... valle) |
onmiddellijk |
→ dalek, sebiet, sjnak, zoa |
onmin (in ...) |
euverhoup, ónverdraag (in ...) |
onmiskenbaar |
klaorbliekelek, ónmieskinbaar |
onmogelijke of lelijke vrouw |
merakel |
onnadenkend |
→ dóm-eweg |
onnatuurlijk |
gemaak |
onnodig |
→ euverbodig, ónnuèdig |
onnozel (arm van geest) |
achterlek, dóm, → echterlek, ermeudig, → ónbenöllig, ónnuèzel, sjeel, sjtóm, sumpel |
onnozel, dom persoon |
→ äöf(ko), sjaopskop |
onnozel (flauw) |
achterlek, → echterlek, → löllig, → ónnuèzel, sumpel |
onnozele |
ei, → uèm |
onnozele, flauwe vent |
kauverjuud |
onnozele, goedmoedige vrouw |
blötsj, → bössel |
onnozele, vervelende vent of jongen |
II puim(e) |
onomstotelijk |
ónmieskinbaar |
onontkoombaar (zichtbaar ...) |
koek |
onooglijk |
→ lièlek, → ónuiglek, rauw, sjoew |
onopgemerkt |
óngezeen |
onopgevoed |
→ ónbesjoef |
onoprecht |
dobbel, finès, → sjlauw |
onoprecht iemand |
dobbele |
onopvallend |
óngemerk |
onordelijk |
óngeregeerd |
onoverwonnen |
óngesjlage |
onpaar |
ómp, óneve |
onpasselijk |
kwoalek, → miesselek |
onraad |
gevaor, onraod |
onrechtmatig |
ónrechmaotig |
onredelijk |
ónraedelek, → ónterech |
onrein |
II ónnöt, → sjmoetsig |
onrijp |
greun, kak |
onrijpe kwajongen |
greune, → zeikerke |
onroerend goed |
vasgood |
onrust |
→ ónrös |
onrustig, beweeglijk kind |
kwiespel |
onrustig, beweeglijk persoon |
graansjelaer, kwiespelaer, → ónras, → sjravelvot |
ons bez.vnw. |
oos |
ons pers.vnw., wk. |
oes |
ons (gewicht) |
óns |
ontaard |
sjlech |
ontaarden |
verwere |
ontbieden |
besjtèlle, oprope |
ontbijt |
mörgeskoffie |
ontbijten |
→ óntbiete |
ontbijtkoek |
peperkook |
ontbinden van huwelijk |
sjeije |
ontbladeren van bieten |
blare |
ontbreken |
→ faele |
ontdooien |
→ óntdoa |
ontelbaar |
óngetèld |
onterecht |
ónraedelek, → ónterech |
ontevreden |
→ ónkóntent, → óntevrae |
ontevreden van humeur |
garretig |
ontfermen wk. |
erberme |
ontfutselen |
→ aafloekse, aafloeze, → aaftraochele |
ontgelden |
→ bezoere, → miesgèlle, miesnete, opbreke |
ontgraven t.b.v. bouwwerk |
oetsjachte |
onthalen |
vergasse |
onthoudingsdag |
magerendaag |
onthutst |
undersjtebove (ʼt ...), verweze |
ontij |
óntiej |
ontkennen |
→ aaflege, aafsjtrieje, besjtrieje, → óntkinne, prottestere |
ontkiemen |
kieme |
ontkleden |
oetdoon |
ontkleed |
bloat, → naaksj |
ontkomen |
óntkómme, óntsjnappe, sjappere |
ontladen (van elektriciteitsdraad) |
aaflaote |
ontlasting |
aafgank, → kak, → I poep, → sjiet, sjtrónt |
ontmoeten |
treffe |
ontoeschietelijke, stijve man |
→ klaos |
ontpeulen |
döppe, → kevere, → luite, paole |
ontploffen |
klappe |
ontploffen (laten ...) |
appendere |
ontrieven |
óntreve |
ontroeren |
aangriepe, reure, treffe |
ontromen van melk |
aaflaote, doordriè, roume |
ontsieren |
→ miessjtoon, → óntsere |
ontsluiten |
eupene, → opedoon |
ontsnappen |
óntkómme, óntsjnappe, sjappere |
ontspanning |
óntsjpanning, verzèt |
ontspruiten |
kieme |
ontsteking (open ... aan lichaam) |
gezjweer |
ontstekingsvlammetje in kook- of verwarmingstoestel |
sjpaarvlam |
ontstemd (boos) |
gieftig, grellig, → kwoad, → óntsjtump |
onttronen (hoogwaardigheidsbekleder) |
aafzètte |
ontvangen (iemand plechtig ...) |
inhole |
ontwaren |
→ gewaarwere, sjete |
ontwerp |
→ óntwerp |
ontwikkeld (verstandelijk goed ...) |
→ bie, → gelètterd, → ónderlag |
ontwortelen |
oetrotte |
ontwrichten |
verrèkke |
ontwrichten (licht ...) |
versjtoeke |
ontzag |
ièrbied, respek |
ontzeggen |
óntzèğğe, → weigere |
ontzet |
óntzat |
ontzien |
óntzeen, sjuène, versjuène |
onuitstaanbaar |
ónoetsjtaonbaar |
onuitstaanbare domme vrouw |
plaat |
onvast rondlopen |
dazele |
onveranderlijk |
→ ummer(toe) |
onverantwoordelijk |
euvermeudig, veurwietsig |
onvergeeflijk |
ónvergaefelek |
onverlaat |
ónverlaot, → sjlechreem, sjmeerkanes |
onvermengd |
baar, loeter, → zuver |
onverschillig |
alleleinetig, ónversjillig, veur-eveväöl |
onverschillig (... hoe/wat/wie) |
nemport (... wie/wat/wae) |
onverschillig (om het even) |
→ nemport |
onverstaanbaar mompelen |
→ knotere, neuzele |
onverstandig |
ónversjtendig, → ónwies |
onverstoorbaar |
ieskoud, iezere, keulbleudig, koel, → keihel, ónversjtuèrbaar, rauw |
onverwachts |
→ ónderins |
onverzorgd personage |
koetsjendriek |
onverzorgde, angstaanjagende en bloeddorstige kerel |
→ sjoewe, → werewouf |
onverzorgde vrouw |
→ flodder |
onvolgroeid |
kröppeltig |
onvolgroeide boom |
sjrankel |
onvolgroeide, misvormde kleine wezens |
hoeksel |
onvoltooid |
ónvaerdig |
onvolwassen |
greun, kak |
onvolwassen jongeman |
greune, → zeikerke |
onvolwassene |
→ bèddepiesser(t), bèddesjietert |
onvoorzien |
ónverwach, ónveurzeen |
(onvoorziene) braspartij |
→ sjarsj, → sjlemperiej, vläög |
onvriendelijk |
biets, ónvruntelek, → sjrauw |
onvriendelijk, nors mens |
→ knoteraer |
onvrij |
geremp, ónvrie |
onvrijwillig |
noa |
onvruchtbaar (van landbouwgrond) |
erm, sjraol |
onvruchtbare glooiing |
sjavernak |
onweerachtig weer (drukkend ...) |
dónderwaer |
onweersbui |
dóndersjoel |
onwel |
kwoalek, → miesselek |
onwel in een hoekje zitten kwijnen (mens en dier) |
hoeke |
onwelgevallig |
óneve |
onweren |
ónwaere |
onwettig winst maken/toe-eigenen van voedsel |
sjnagere |
onwijs |
ónversjtendig, → ónwies |
onwijs (in hoge mate) |
hartsjtiekke, hèlsj, hièl, ónwies |
onwijs (onverstandig) |
→ ónwies |
onwillig |
→ eiveldig, haarwillig, weersj |
onzedelijkheid |
zjweineriej |
onzedig/dubbelzinnig |
→ sjuin(s) |
onzedig manspersoon |
sjuinse |
Onze-Lieve-Heer |
Slivvenhièr |
onzelieveheersbeestje |
sjmoutwörmke |
Onze-Lieve-Vrouw |
→ Modergaods, Slevrouw |
onzelievevrouwebedstro (plant) |
mariabèdsjtruè |
onzentwege, onzerzijds |
→ ozentwege |
Onzevader |
→ ónzevader, → vaderónzer |
onzin |
→ bazel |
onzin uitslaan |
→ bazele |
onzindelijk |
II ónnöt, → sjmoetsig |
onzindelijk voedsel |
koeddelgeflieks |
ooft (gedroogd fruit) |
äöf |
ooftvlaai |
→ äöftevla |
oog |
oug |
oogetter |
puupsj |
ooghaartje |
→ flump, → plump, → wumper |
oogkleppen van paardentuig |
loesje |
ooglicht |
ougeleech |
ooglid |
→ ouglied |
ooglijk |
uig(e)lek |
oogmerk |
→ intensie, ougmerk, veurnumme |
oogopslag |
I bliek, ougopsjlaag |
oogpunt |
opziech, ougpunt |
oogst |
ougs |
oogst (laatste ... van veldvruchten) |
mei |
oogst (na de ... achtergebleven veldvruchten rapen/verzamelen) |
zeumere |
oogst (opbrengst v.d. ...) |
sjaor |
oogsten |
ougste |
oogstkar (losse, opstaande paal, in de beugels v.d. bomen v.e. ... gestoken ter verhoging (met horizontale ladder) v.h. laadvermogen) |
trómp |
oogvuiltje |
puupsj |
oogwenk (ommezien) |
amelank, → handumdriè, ougenbliek, roef, vlook, wiesj |
oogwimper |
→ flump, → plump, → wumper |
ooievaar |
uiver(t) |
ooit |
eimaol, → einmaol, → ins, oats, → vanzeleve(sdaag) |
ook |
dessens, evezièr, ouch |
ook zo |
→ insgelieks |
oom |
nónk |
oor |
oar |
oorarts |
→ oararts |
oordeel |
|
oordelen (van mening zijn) |
vinge |
oorkleppen |
→ oarkleppe |
oorkussen |
kopkösse |
oorsprong |
→ aafkóms |
oorspronkelijk |
oarsjprunkelek |
oortje (munt) |
äörtsje |
oorveeg, oorvijg |
→ watsj |
oorvijg geven |
→ watsje |
oorzaak |
oarzaak |
oost(en) |
oas(te) |
oosterling |
krabbia |
oostganger |
→ oasgenger |
Oost-Indische kers |
kepperke |
oot |
vluughaver |
op aan (van ... kunnen) |
obbaan (van ... kinne) |
op brutale wijze |
vrech-eweg |
op de rug |
krómmejak |
op elkaar |
→ obbein |
op en neer bewegen |
sjöddele |
op het moment |
mèt |
op (omhoog) |
obbersj, → op, → umhoag |
op-, over- en afstapje in omheining van weilanden |
sjtegel |
op stap |
jats (op ...), → sjiep (op ...) |
op ʼt nippertje |
→ kremp |
op tijd |
→ betieds |
op zijn beloop laten |
sjiebbele (... laote) |
opbaren |
sjouf (op ... lèğğe) |
opbellen |
→ opbelle, → tillefonere |
opbergen wk. |
→ berge |
opbergmap |
→ klapper |
opbergrek |
rèk |
opbergrek (open ...) |
sjtèllaasj |
opbergvak |
→ sjaap, → sjap |
opbeuren |
oplöchte |
opbieden bij het kaartspel toepen door op tafel te kloppen nadat een ander heeft ‘geklopt’ |
→ biehouwe, → biekloppe |
opbinden (wijsmaken) |
insjödde, → opbinge, → opsjpange |
opblaasslang aan ballon of binnenbal |
föttel |
opblazen (overdrijven) |
→ aandiekke |
opbloeien |
→ bie-einrape, herkriege, hersjtèlle, → hoagkómme, opbleuje, → opkretse |
opborrelen (water uit bodem/bron) |
kwelle, welle |
opbouwen |
optrèkke, opzètte |
opbrengst |
opbrings, verdeenste |
opbrengst v.d. oogst |
sjaor |
opdirken |
→ opdoeffe |
opdissen |
opdene |
opdoen (leren) |
opsjteke |
opdoen (ongevraagd krijgen) |
kriege, opdoon, oploupe, vange |
opdoffen |
→ opdoeffe |
opdonder |
oplewej |
opdonder geven |
→ pernoale, versoppe (ein ...), → verknauwele |
opdonderen |
→ aafdampe |
opdracht |
kemissie, tauw |
opdrachtgever |
→ mièrdere |
opdragen (kleding of schoeisel) |
aafdrage |
opdreunen (afraffelen) |
→ aafraffele |
opeen |
→ obbein |
opeens |
→ ónderins |
open |
ope |
open haard |
vuuster |
open mergelgroeve |
mergelwerk |
open ontsteking aan lichaam |
gezjweer |
open opbergrek |
sjtèllaasj |
openbaar |
I pebliek |
openbaar bekendmaken |
→ aankóndige |
openbaring |
getugenis |
opendoen, openen |
eupene, → opedoon |
opengesperde, uitpuilende ogen (van verbazing) |
klotsouge |
openhartig |
→ sjappelek |
opening in (bier)vat of ton, waardoor het kan worden gevuld (brouwerst.) |
sjpónlook, völlook |
opening in draad |
masj |
openspringen |
barsjte, klappe, knappe |
open(staand) van personen |
toegenkelek |
openstellen |
eupene, → opedoon |
operatief van geslacht doen veranderen |
→ umboewe, umpumme |
opereren |
helpe, operere |
operette |
operèt |
opfleuren |
opleve |
opflikken |
→ opdoeffe |
opfrissen |
oplöchte |
opgebaard |
→ euveraerd |
opgedirkte vrouw |
poederietsjmedam |
opgelaten bn. |
→ gela, → gepaersjkeuteld, → opgelaote, → vergöld |
opgeld |
→ kwoadgeld, → sjriefgeld |
opgescheept zitten met iemand |
gela (emes ... höbbe) |
opgeven (laten varen) |
aafzjweite |
opgevoed |
→ getoge |
opgewassen |
besjtand |
opgewekt |
→ lebendig, → vive-le-vink |
opgewondenheid |
aggetaasje, I roesj |
opgroeien |
opgreuje, → opwasse |
ophaalbrug |
valbröğ |
ophalen (in herinnering ... van oude verhalen) |
opraochele |
ophalen van iets of iemand |
doorhole |
ophangen (anders of elders …) |
→ verhange |
ophanglint |
→ lietsj, → lös, sjtröp |
ophanglusje aan handdoek of jas |
→ lös, → sjtröp |
ophef |
→ ambras |
ophelderen (van probleem) |
opsoppe |
ophitsen |
→ sjtiechele |
ophitsen tegen (hond tegen mens) |
aanzètte, kiessje |
ophoepelen |
→ aafdampe |
ophoesten |
opröchele |
ophogen |
→ huège, → ophuège |
ophopen |
berme, huipe, → ophuipe |
ophoren (met verwondering horen) |
opkieke |
ophouden (doen ...) |
sjtoppe |
ophouden met |
draangeve |
ophouden (stoppen) |
→ oetsjeije, → ophoute, ophuère, sjtoppe |
ophouden (zich ...) |
hoeze |
opinie |
meining, oordeil |
opjagen |
I jage, opjage |
opjutten |
→ oplaote |
opkal(e)fateren |
→ opdoeffe |
opkamertje bij winkel |
kabous |
opklaren (lucht) |
→ opklaore |
opkomen (van gewas) |
sjete |
opkomen voor |
II veursjtoon |
opkomst |
opgank, opkóms |
opkopen |
→ opgelle, → opkoupe |
opkoper |
→ opkuiper |
opkrabbelen |
opkretse |
opkrassen |
→ aafdampe |
oplappen (medisch ...) |
plaostere |
oplawaai |
oplewej |
oplawaai (een ... geven) |
→ pernoale, versoppe (ein ...), → verknauwele |
oplettendheid |
ach |
opleving |
vläög |
oplichten (bedriegen) |
→ bedrege, befoetele, → belazere, bemietere, niè |
oplichten (lichter worden) |
opleechte |
oplichten (optillen) |
opluuchte |
oplichter |
→ flesjentrèkker |
oplichting |
→ koeddel, koeddeleriej, miesjmasj, zjwiendel |
oplopen (ongevraagd krijgen) |
kriege, opdoon, oploupe, vange |
oplossen (van probleem) |
opsoppe |
opmaak (make-up) |
twalèt |
opmaken (opdoffen) |
→ opdoeffe |
opmarcheren |
optrèkke |
opmerkelijk |
→ kazjeweel, → kuurjeus, merkwaerdig |
opmerken |
sjete |
opnaaisel |
→ opniètsel, opsjtieksel |
opnieuw |
→ obbenuuj(ts) |
oponthoud |
obbenthout |
oppakken (met de hand v.d. grond ...) |
rape |
oppassen |
heuje (ziech ...), wachte (ziech ...) |
oppassend |
→ braaf |
opper (mijt, schelf) |
miet, → opper |
opperen (als opperman werkzaam zijn) |
oapere |
opperen (voorslaan) |
veursjtèlle |
opperman (helper van de metselaar) |
→ handlenger, → oaperknech |
oppervlakte |
plaon |
oppervlaktemaat |
mörge, zil |
oppoken |
opraochele, raochele |
oppotten van geld |
→ knoeve, → potte, → wouve |
oppotten van gevoelens |
knoeve |
oprakelen (vuur) |
opraochele, raochele |
oprecht |
rejel, zuver |
oprichten |
sjtiechte |
oprichten (opbouwen) |
opzètte |
oprijlaan (toegang of ... (van kasteel of landgoed) |
opvaart |
oprispen (voedsel) |
→ opsjtoate, röpsje |
oprisping |
röpsj |
oprochelen |
opröchele |
oproer |
opsjtand |
opruien |
→ sjtiechele |
opruier |
→ sjteuker(t) |
opschepen |
opsjepe |
opscheppen (pochen) |
→ opsjöppe |
opschepper (pocher) |
→ behejtskrièmer, braniemeker, kale, naaksje |
opschepperig |
groatmechtig, naaksj |
opschepperij |
naaksjigheid |
opschieten (haasten) |
→ sjpowe |
opschieten (met elkaar) |
verdrage (ziech ...), versjtoon (ziech ...) |
opschikken (opdoffen) |
→ opdoeffe |
opschikken (opschuiven) |
opsjuve |
opschrijven |
aanteikene, opsjrieve |
opschudden van bed of kussens |
opsjöddele |
opschudding (consternatie) |
→ ambras |
opsieren |
optuge |
opsieren (fraaier voorstellen dan iets is) |
→ aandiekke |
opslaan (in een bergruimte) |
lagere, opsjloon |
opslag (voorraad) |
geudere, opsjlaag |
opslagkelder voor hop in brouwerij |
hoppekelder |
opslagplaats |
depo, lager, maggezien, → pakhoes |
opslagplaats bij paardenstal, voor kleine voorraad hooi en klaver, die tevens dienst deed als slaapplaats voor de knecht |
→ vrie |
opslobberen |
lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
opsmuk |
sjmoek |
opsnijden (pochen) |
→ opsjöppe |
opsnuiven |
opsjnoeve, sjnoeve |
opsomming |
III lies |
opspelden |
opsjpange, opsjteke |
opspelen (kaartspel) |
oetsjpele, → opsjpele |
opspelen (tafelbalspel) |
opsjtoate |
opstaand (bv. haar) |
→ huubsj, → sjtiel |
opstaande haarkrul bij ʼn man |
weenderik |
opstaande haarlok |
→ II sjtroef |
opstaande, schragende balk |
sjtiel |
opstal |
opsjtand |
opstand (hoger geplaatst gedeelte) |
opzat |
opstandig |
opsjtendig, rebelsj |
opstangen (op stang jagen) |
→ opsjtange |
opstap (stenen ... voor de ingang v.e. huis) |
sjtoep |
opstap (van traptrede) |
optrae |
opstapelen |
berme, huipe, → ophuipe |
opstapelen (van veldgewassen) |
berme |
opsteken (bv. bloemen) |
besjteke |
opstellen |
postere |
opstelling |
peziese |
opstiksel |
→ opniètsel, opsjtieksel |
opstoken (als brandstof) |
hietse, opsjtoke, versjtoke |
opstoken (ophitsen) |
→ sjtiechele |
opstootje |
krawal |
optakelen |
hiese |
optater |
oplewej |
optocht |
→ kortaesj, → optoch |
optooien |
sere, versere |
optreden |
aanpakke, handele, optrae |
optrekje (van tijdelijke aard) |
→ boet, pannesjop, → sjop |
optrekken van kinderen |
→ groatbringe |
optuigen |
tuge |
opvangen v.e. vallend voorwerp |
priekke |
opvatting |
bedunk, insjtèlling, meining, oordeil |
opvliegend |
heitbleudig, hietsig |
opvlieger (bij vrouwen in de overgangsjaren) |
→ opvleger, → vapäör |
opvoeden |
→ groatbringe |
opvoeden (streng ... van kinderen) |
→ aekstere, → dressere, korthoute, → kristelière |
opvoeding (in ... aangeleerd krijgen) |
mètkriege |
opvoering |
opveuring |
opvreten wk. |
→ ergere, → opvrete, → sjange(r)nere |
opvullen en stofferen van zittingen |
polstere |
opvullen (plomberen) |
völle |
opwaarts |
obbersj, → op, → umhoag |
opwelling (bevlieging) |
bevleging, vläög |
opwinden (druk maken) |
→ oprege |
opwrijfborstel (t.b.v. schoenen poetsen) |
blinkbeursjtel |
opzadelen |
opsjepe |
opzeggen (laten ..., overhoren) |
euverhuère |
opzeggen (verbintenis) |
→ kundige, → opzèğğe |
opzet (bedoeling) |
moodwil, opzat |
opzetijzer voor specie (stukadoor) |
→ plek-iezer, → sjpervel |
opzettelijk |
→ bewus, I ekspres, → moodwillig, → opzèttelek |
opzetten (opstoken) |
→ sjtiechele |
opzetten (zich inspannen) |
→ morkse |
opzichter |
→ opziechter |
opzichter in kolenmijn |
sjtieger |
opzichzelfstaand |
apaart, → opziechzelfsjtaond |
opzien (... tegen) |
→ opzeen (... tege) |
opzienbarend |
→ opzeenbarend, II sjpektakelaer |
opzij |
→ obbenziej, → opziej, terzieje |
opzijleggen van geld |
→ oetsjpliete |
opzwellen |
oploupe |
opzwelling |
bölt |
orchidee |
orsjidee |
ordelijk gekleed |
→ geregeerd |
ordenen |
→ rangsjiekke, ranzjere |
ordening (regeling) |
besjtèl |
order |
kemissie |
ordinair |
→ asosjaal, → ordinaer |
ordinaire, lichtzinnige vrouw |
→ floes |
organisatie |
insjtèlling |
orgel |
→ örgel |
orgeltrapper |
balketrapper |
oriënteren |
umzeen |
origineel |
ech, orzjineel |
orkest |
orkes |
ossenkop (stuurs mens) |
eigenheimer, → ossekop |
oud (onderkomen, ..., groot huis) |
→ boet, → brağ, tempel, → tent |
oud, rammelend rijtuig |
→ rammelskas |
oude bn. |
ouw, ouwe |
oude lap |
→ hoddel |
oude, onsmakelijk geworden koffie |
breuzel |
oude rijksdaalder |
paersjoug |
oude, tengere vrouw |
sjerf |
oude, truttige, vinnige vrouw |
sjroet |
oudedag |
→ ouwendaag, ouwerdóm |
ouder (een v.d. ouders) |
ouwer |
ouderdom (leeftijd) |
laeftied, → ouwer |
ouderdom (oudedag) |
→ ouwendaag, ouwerdóm |
ouderhuis |
ouwersjhoes |
ouderwets |
euverjäörig, ouwerwèts |
oud-gebrekkig (persoon) |
aafsjtendig |
oudje |
oudsje, → ouw, ouwe |
ouwehoeren |
→ ouwhore, → ouwmemme |
ovatie |
ovasie |
oven |
ove |
oven (met takkenbossen gestookte bak...) |
sjansenove |
oven (vlaaien met ʼn grote plank in de ... stoten) |
insjete |
ovenbouwer |
ove-meker |
ovengat of -mond |
ovesmoel |
ovenpaal |
ove-sjeter |
over |
euver |
over elkaar |
euverein |
over-, op- en afstapje in omheining van weilanden |
sjtegel |
overall |
euveral |
overblijfsel |
→ euverbliefsel, → euversjot, res |
overblijven |
euverblieve, restere |
overblijvend bot van ham |
sjinkeknook |
overblijvend (resterend) |
euverig |
overbluffen |
euverdóndere, → inpakke, → inpalme |
overbluft |
→ paaf, → verpoepzak |
overbodig |
→ euverbodig, ónnuèdig |
overbrieven neg. |
→ euverbreve |
overdaad |
waalmood |
overdacht |
bekeke, doordach |
overdenken |
bezinne, euverdinke |
overdikken |
diekke |
overdragen |
doorgeve, euverdoon, euverdrage |
overdreven compliment |
sjtriekaasj |
overdreven fijngevoelig |
zeut |
overdreven gevleid |
→ gela, → gepaersjkeuteld, → opgelaote, → vergöld |
overdreven godsdienstige vrouw of meisje |
kwezel |
overdreven knuffelen |
→ teutele |
overdreven knuffelen (met oneerbare bijbedoeling) |
→ befoemele |
overdreven (... uiten) wk. |
aansjtèlle |
overdreven vriendelijk |
poeppesjtrónt (zoa fien wie ...) |
overdreven zuinig zijn |
→ knoeve, → potte, → wouve |
overdrijven (mooier/erger voorstellen) |
→ aandiekke |
overeenkomst (gelijkenis) |
→ evebeeld, geliek, geliekenis |
overeenkomst (verdrag) |
verdraag |
overeenkomstig |
→ nao, → naogelang, naovenant |
overeind |
rechop |
overgaan |
vergoon |
overgang naar het nieuwe jaar |
→ roetsj |
overgangsjaren |
euvergank, → euverganks-jaore, wiesseljaore |
overgeefsel |
→ kots, → sjpiej |
overgeven (braken) |
→ sjpieje |
overgrootmoeder |
bèsj |
overhaast |
→ halseuverkop, → hölvertröl, → veerveutig |
overhalen (ompraten) om |
aanzètte tot, → euverhole um, sjtriekke, umkalle |
overhand |
→ euverhand, euvermach |
overhandigen |
euvergeve |
overhangende (gevaarlijk ... steen in een mergelgroeve) |
klok |
overheid |
euverheid, sjtaot |
overhellen fig. |
neige |
overhellen naar andere zijde (doorschieten) |
doorsjloon |
overige (het ...) |
mières (ʼt ...) |
overigens |
euverigens, trouwes |
overjas (korte ...) |
palto |
overkant |
→ euverziej |
overkomen (gebeuren) |
II euverkómme, passere |
overkruis |
→ euverkruus, → kruselings |
overlaatbuis in dakgoot |
daakdröp |
overladen met lofuitingen (ironisch) |
→ begaje |
overlast |
euverlas, hinger, las, lestigheid |
overleden (zaliger) |
→ zaliger, zièliger |
overleg |
röğğesjpraok |
overleggen (redeneren) |
→ klasjenere |
overlijden ww. |
→ doadgoon |
overlijden zn. |
doad |
overlijden (plotseling) |
gièdoad |
overloop (trapportaal) |
→ euverloup, → trappertaol |
overmaat |
teväöl, toemaot |
overmacht |
→ euverhand, euvermach |
overmannen |
II euvervalle |
overmatig drinken |
→ zoepe |
overmeesteren |
→ bejje, → bendige, euvermeistere |
overmoedig |
euvermeudig |
overnieuw |
→ obbenuuj(ts) |
overpeinzing |
→ prakkezaasje |
overprikkeld |
→ euversjpanne |
overrijden |
II euverrieje, → II euvervare |
overrijp, beurs worden van fruit |
fuèke |
overrijp (fruit) |
foak, → kwebsj, → mörg, weik |
overrijpen |
mäöre |
overrompelen |
II euvervalle |
overschot |
→ euverbliefsel, → euversjot, res |
overschot (maaltijd) |
kletske, → örte |
overschrijven |
→ euversjrieve, → I umsjrieve |
overslaan |
passere, vergete |
overspannen |
→ euversjpanne |
overspel plegen |
vraemgoon |
overspelen (bij gelijke eindstand ... voor de overwinning) |
→ kabele, → kampe |
overstap naar het nieuwe jaar |
→ roetsj |
overste |
euversjte |
overstroomd worden |
ónderloupe |
overtreffen |
aaftroeve, II euvertroeve, knautse |
overtrek |
→ euvertrèk, I hoes |
overtrek van beddenkussen |
→ kösteek, → sjloop |
overtroeven (overtreffen) |
aaftroeve, II euvertroeve, knautse |
overtuiging |
prinsiep |
oververmoeid |
hóndsmeug, → poem |
overvloed |
waalmood |
overvloedig |
abbendant, zat-op |
overvol |
bäöretigvol, → bómmevol, → euvervol, kletvol, sjtampevol |
overweg kunnen (met iemand) |
verdrage (ziech ...), versjtoon (ziech ...) |
overweging (het wikken en wegen) |
bedraag, euverwaeging |
overweging (in ... nemen) |
bekieke, bedinke |
overweldigen |
→ bejje, → bendige, euvermeistere |
overwinnen |
bedwinge |
overwinterd bijenvolk |
sjtok |
overwonnen (... verklaren) wk. |
euvergeve |
overzedig |
preutsj |
overzicht |
III lies |
overzijde |
→ euverziej |