WOORDENLIJST NEDERLANDS – VALLEKEBERGS
s | |
saai | druèg |
saaie kerel | kloat, → uèm |
saaie man met droge humor | → druège, druègkloat, → druif |
saaie vrouw | druègproem |
sabbeldoek | noeğğelaer |
sabbelen | → loetsje |
sabotage | sabbetaasj |
sacrament | sakkerment |
sacramentsprocessie | brónk |
sacristie | sakkersjtiej |
saffraan | sefraon |
sakkerloot | sakkerdju |
salade | sjla |
salade (aardappel-rundvlees-...) | → kouwsjotel |
salamander | sallemander |
salaris | inkómme, loan |
salon | selón |
salueren | aansjloon, groete, sallewere |
salut | salu |
samen | bie-ein, same |
samenbinden | binge |
samendrukken | kniepe, peersje |
samengaan | fuzere |
samenklinken | nejje |
samenscholing | opluip |
samensmelten (samengaan) | fuzere |
samenspanning | → gekónkel(s), koezjel(emoesj), kómbien |
samenspreking | gesjprek, ónderhout |
samenvattend | → al-mèt-al, → oeteindelek, → sómmesemares |
samenvatting (beknopte ...) | euverziech |
samenwerking | → koperase |
samenwonen | → bie-einlieğğe |
samenwonen (ongehuwd ...) | hoddele, → hokke |
samenzweren | bekónkele, → koezjele |
samenzwering | kómplot |
sandaal | sendaal |
sandaal (leren ... met houten zool) | → kallosj, sjoonsklómp |
sanitair | sannetaer |
santé | → gezóndheid, → proos, → saontee |
santenboetiek, santenkraam | → kómbermes |
santenkraam (kraam met heiligenbeelden) | petiek |
sap | saap |
sappig | → sapig |
sarren | → koejenere |
satijn | setien |
satinet | satinèt |
saucijs | sesies |
sausen (sauzen) | sauze |
savooiekool | sevoajemoos, sjelk |
saxofoon | saksefoon |
scapulier | sjabbeleer |
scène | saen |
scepter | septer |
schaaf | sjaaf |
schaafkrullen, schaafsel | sjaafsjpièn |
schaakspel | sjaaksjpeel |
schaal (bekken, schotel, collecte...) | sjaol |
schaal (verhouding, schil van ei/vrucht), boomschors) | sjaal |
schaambeen | sjaambein |
schaamdeel, schaamte | sjaemde |
schaamteloos | ónbesjaemp, óngezjeneerd, ónversjaemp, I verlaote |
schaap | sjaop |
schaapherder | → herder, → sjaopsherder, → sjièper |
schaar (bovenlaag van stof/weefsel) | sjaor |
schaar (knipwerktuig) | sjièr |
schaar(de) (kerf of breuk in lemmet van snijwerktuig) | sjaarsj |
schaars | → kremp, sjaarsj |
schaats | sjaats, sjrieksjoon |
schabberig | → aafgelaef, → fetuuj, → keduuk, → sjebbig |
schabel (voet- of zitbankje) | → sjabel, → votebank |
schacht | sjach |
scha(de) | sja |
schade vergoeden | berappe |
schadelijk | → sjadelek |
schadelijke insecten | óngesiefer |
schadeloosstelling | verhaol |
schaden | sja |
schadevergoeding | sjavergeujing |
schaduw(beeld) | → sjièm |
schaffen | sjaffe |
schaft van laars | sjach |
schaften | sjafte |
schakelen | sjakele |
schaken | sjake |
schalk (hijstoestel) | sjalk |
schalk (schelm) | batteraaf, → däögeneet |
schalks | → óndeugetig, → sjtout |
schallen | sjalle |
schalmei om de mei-denplanting “in te blazen” | meihoorn |
schamel | erm, → ermelek, ermeudig, → sjamel, → sjièmelek |
schamelijk | sjaemelek |
schamen wk. | sjame, zjenere |
schamoteren | sjammetere |
schampen | ketsje, sjampe |
schampend terzijde afwijken (met hand) | oetsjampe, → oetsjete |
schampere opmerkingen (het maken van ...) | → gesjtiechel |
schamppaal | sjamppaol, sjampsjtein |
schampschot (afketser) | → aafketsjer, → sjampsjeut |
schampsteen | sjamppaol, sjampsjtein |
schandaal | → aafgank, → blamaasj, → sjan, sjendaal |
schandaleus, schandalig | → sjendalig |
schandaliseren (erg beschadigen) | → sjendelere |
schande | → sjan |
schande (te ... maken) | sjange (te ... make) |
schandelijk | godvergete, → sjendalig |
schap (opbergvak) | → sjaap, → sjap |
schapenvacht (afgeschoren ...) | geruif |
schapenvlees | sjaopevleisj |
schappelijk | → sjappelek |
schapulier | sjabbeleer |
schare | meinigte, sjaar |
scharensliep | sjièresjlieper |
scharminkel | sjerminkel |
scharnieren | sjernere |
scharrelaar | vreutelaer |
scharrelaar (vrouwenversierder) | → sjanseremmel |
scharrelen | → vreutele |
scharrelen (losse verkering hebben) | sjarrele |
scharren (grijpen) | → griepe, sjare |
schat (geliefd persoon) | sjat |
schateren | sjatere |
schatje, schattebout | → leefste |
schatten (begroten) | begruète, rame, sjatte |
schatter | → sjatter, taksetäör |
schattig klein meisje | möpke |
schatting | bedunk |
schaven | sjave |
schavot | sjavot |
schavuit (deugniet) | batteraaf, → däögeneet |
schede (etui) | → étwie |
schede (vagina) | → sjeij |
schedel | sjedel |
scheef | sjeif |
scheel | sjeel |
scheel kijken | sjaele |
scheenbeschermer | → sjeenbesjermer |
scheerder | → barbeer, → haorsjniejer, → kwaffäör |
scheergerei | sjaeres |
scheermes (met schede) | sjaarsj |
scheet (futiliteit) | kieksjozerie, sjeet, → tuiterluit |
scheet (wind) | → II poep, sjeet, → vots |
scheetje (klein fijn kind) | dietske |
scheetje (windje) | II puupke |
schei (dwarshout in allerlei constructies) | sjeij |
scheiden | → oetereingoon, sjeije, → sjplietse |
scheiding (haar...) | loezegank, → sjeigel |
scheiding/scheilijn tussen percelen | sjeid |
scheidslijn | → kreits |
scheidsrechter | → sjeidsrechter |
scheilijn | sjeid |
schel | I sjel, II sjel |
schel en luid klinken | sjettere |
schelden | mietere, oetvare, → sjelle, sjoebbe |
schelden (knorrig ...) | mietere |
scheldpartij | → sjelleriej |
schelen (ontbreken) | duje, → faele |
schelen (uitmaken) | sjaele, → verdómme, → verrèke |
schelf | miet, → opper |
schelk | sjelk |
schellenboom | sjelleboum |
schellinkje | ingelebak |
schelm (schalk) | batteraaf, → däögeneet, sjelm |
schelp | sjelp, sjölp |
scheluw | → sjelu, windsjeif |
schema | sjema |
schemeren | sjemere |
schemering | duusteraovend |
schenden (schade berokkenen aan) | → besjadige, → sjendelere |
schenkel | sjinkel |
schenken (drank) | sjödde |
schenken (geven) | geve, sjinke |
schenken (in het klein verkopen/... van sterke drank) | versjödde |
schenken (kwijtschelden) | sjinke |
schenker | dónnetäör |
schenkkan (metalen ...) | tuit |
schenkkurk, schenktuitje | sjinker |
scheper (schaapherder) | → herder, → sjaopsherder, → sjièper |
schepershond | sjièpersjhónd |
scheppen | sjöppe |
scheprad van watermolen | meuleraad, → sjoeperaad, → sjöpraad |
schepsel | → sjöpsel, weze |
scheren | sjere |
scherf | sjerf |
schermen | sjerme |
scherp, indringend van licht of kleur | II sjel |
scherp kijken naar | uige |
scherp luisteren | loestere (sjerp ...), sjpietse (de oare ...) |
scherp (van smaak) | bietter |
scherpen | → sjerpe, sjliepe, sjpietse, wètte |
scherpen (haren) | hare |
scherpzinnig | → biede(r)hand, sjerp, sjpiets |
scherpzuur (sleeuw) | sjliè, → vrang |
scherpzuur (smaak) | vriè |
scherts | kortswiel |
scherven | → gruzelemente, → heksele, kertale |
schetsen | sjetse |
schetteren | sjettere |
scheur | sjäör |
scheur in geweven stof | sjliets |
scheuren | riete, sjäöre |
scheuren, krimpen of zwellen van hout of gesteente | wèrke |
scheut | sjeut |
scheut (uitspruitsel) | sjeut, sjpier, sjpriet |
scheut (valse... die uit plantenoksel wordt verwijderd) | deef |
scheut vloeistof | guitsj, kloetsj, → platsj |
scheuteling (varken) | sjeuteling |
scheutig | → goodgaefs |
schicht (mijnbouw) | sjiech |
schichtig | kopsjuu, sjiechtig, sjuu |
schier (bijna) | → bienao |
schiet op | allè |
schieten | pave, sjete |
schieten (hard ... tegen bal) | vlempe |
schietlood | load, sjeetload |
schietpatroon | kartoesj |
schietplank v.e. bakker | sjeter |
schietspoel | waefsjpool |
schiettuig | sjeter |
schiften | sjiefte |
schijf | sjief |
schijn | sjien |
schijn (schone ...) | ougesjien |
schijnbaar | kwansies, sjienbaar |
schijnbevriend | kwoadvrund |
schijnen (lijken) | sjiene, tuine |
schijnheilige | → kóntekroeper(t), pilerebieter |
schijnkunst | → kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat |
schijnsel | sjiensel |
schijntje | priekske, teuterleut, tuiterluit |
schijnvrome | → pilerebieter |
schijt | → kak, → I poep, → sjiet, sjtrónt |
schijter (angsthaas) | → bangesjieter(t) |
schijterij | → aafgank |
schijthuis (w.c.) | → sjiethoes |
schijtlul (rotvent) | → sjietkeel |
schik (plezier) | → lol, → plezeer, → sjpas |
schikkelijk | sjiekkelek |
schikken wk. | beröste, sjiekke, veuge |
schikkend | gemekkelek |
schikking | kómpremie |
schil | sjaal, sjèl |
schild | sjild |
schilder (gestoelte voor de ... dat aan het dak hangt) | daaksjtool |
schilder (huisschilder) | → sjilder |
schilderen (schildwacht) | II sjildere |
schilderen (verven) | I sjildere |
schildersezel | → ezel |
schildersgerei om oude verflagen af te branden
|
branlamp |
schildershulpmiddel ter ondersteuning v.d. pols | polssjtek |
schilfer | fietsj, sjielfer |
schilferen | → aafsjilvere, bladdere, → sjielfere |
schillen | sjèlle |
schim (geest) | geis, → gesjpens, → sjièm, sjpoak |
schim (schaduwbeeld) | → sjièm |
schimmel | sjummel |
schimmel (met haar... bedekte uitwerpselen) | wolknien |
schimmel- of vochtplekken in spiegel (het “weer”) | → sjpeik |
schimpen | sjampe, sjpotte |
schimpend beledigen | → sjokkenere |
schimpscheut | → sjamp |
schimpscheuten (het afgeven van ...) | → gesjtiechel |
schinkel | sjinkel |
schip | sjeep |
schipper | sjipper |
schipperen | sjieppere |
schitteren | flónkere, sjittere |
schitterend | brieljant |
schlamm | sjlam(p) |
schlemiel | sjlemiel |
schminken | → grimere, → sjminke |
schnitzel | sjnietsel |
schob (berging) | → boet, pannesjop, → sjop |
schobbejak (schurk) | → sjlechreem, sjmeerkanes, sjoebbejak |
schoeisel (aantrekken van opvallend, vreemd ...) | aansjtevele |
schoeiwand | bat |
schoen | sjoon |
schoen (instap... voor dames) | moeljaer |
schoen met hoge schacht/ beenkap | kamasj, kemasj, → sjloebkous |
schoenen (afgetrapte sloffen of ...) | latsje |
schoenen (bijlappen: (nieuwe zolen onder ...)) | → bielappe, biesjoestere, lappe, → verzaole |
schoenen (grondijzer om de onderkant v.d. ... te ontdoen van ongerechtigheden) | kretsiezer |
schoenen (grote bemodderde voeten/...) | → platsje, → tratsje |
schoenen herstellen | sjoestere |
schoenen insmeren met schoenpoets | wiekse |
schoenen van nieuwe zolen voorzien | → bielappe, biesjoestere, lappe, → verzaole |
schoenklomp | → kallosj, sjoonsklómp |
schoenlepel | aantrèkker, → sjoonslepel |
schoenmaker | peekvot, → sjoester, → sjoonsmeker |
schoenmakersdraad | peekdraod |
schoenmakersgaren (sterk ...) | sjpinaol |
schoenmakersleest | → leis, → nagelsvoot |
schoenmakerswerk | gesjoester |
schoenpoetsdoos | wieksdoas |
schoenriem | riejsjtartel, → sjoonsreem |
schoensmeer | → sjoonswieks, wieks |
schoensmeerborstel | wieksbeursjtel |
schoenveter (leren ...) | riejsjtartel, → sjoonsreem |
schoenwis | wieksdook |
schoep (van waterrad) | pletsj, → sjoeffel, → sjoep |
schoepenrad | meuleraad, → sjoeperaad, → sjöpraad |
schoer (regenbui) | regesjoel, → sjoel, → sjtortbuuj |
schoffelen | sjoeffele |
schoffelen (machinaal) | benètte |
schoft (schouder van viervoeter) | sjoef |
schoft (schurk) | → sjlechreem, sjmeerkanes |
schoftenstre(e)k(en) | → batteravesjtreek, → kwoajóngessjtreek, loezesjtreek, → sjtröppetuèn |
schok | sjtoat, sjtoek |
schokken | sjtoekke |
schokkend voortgaan | sjtoeğğele |
schokkeren | → sjokkenere |
schol (grote, platte aardkluit) | sjaon |
schol (honingraat, platvis) | sjol |
schol (ijsschots) | → iessjots, → sjol, → sjots |
schommel (speeltoestel) | → sjoğğel |
schommelen | weegwage |
schommelen (zittend, arm in arm, heen en weer ..., wiegelen of deinen) | sjoenkele |
schommelpaard | → hoebbelpeerd, → sjoğğelpeerd |
schone schijn | ougesjien |
schoof | gerf, → sjoof, sjouf |
schoof met twee banden binden | jesse |
schoof stro (bussel) | → boesj |
schooier (zwerver) | → lapzjwans |
school | sjoal |
school verzuimen | plenke |
schoolblijven | naoblieve |
schooljuffrouw | juuffrouw, ónderwiezeres, → sjoaljuuffrouw |
schoolmeester | hièr, meister, ónderwiezer, → sjoalmeister |
schoolrapport | → puntelies, → sieferlies |
schoon (blinkend glad en ...) | blietseblank |
schoon (rein) | zuver |
schoonbroer | sjoanbroor, → zjwaoger |
schoonheid | → sjoanheid |
schoonmaakwoede | → poetskrenkde |
schoonmaken | zuvere |
schoonvegen (met bezem) | besseme, kere |
schoonvegen (muntgeld dat bij het ... (keren) wordt gevonden) | keergeld |
schoonzuster | zjwegersje |
schoor (schuingeplaatste steunbalk) | sjaor, II sjtiep |
schoorsteen (doos of trommel naast de ... voor het bewaren v.d. houtspaanders) | fiettedoas |
schoorsteen op het dak | sjouw |
schoorsteen (trekken van ...) | → I jage |
schoorsteenmantel | → kamien, sjouw |
schoorsteenkap (beweegbare ...) | sjouwegek |
schoorwand | bat |
schoorwand (v.e. ... voorzien) | batte, → bekieste |
schoot | sjoat |
schop (graafwerktuig) | → graafsjöp, sjöp, → sjteeksjöp |
schop (grote, platte ... met opstaande rand) | → bats |
schop (trap) | → sjtamp, → trap |
schoppen (speelkaart) | sjöppe |
schoppen (trappen) | sjotte, → sjtampe, → trae, → trampe, → trappe |
schor (hees) | → gaarsj, → graam, → heisj |
schorem | → krauw |
schoren (schragen) | sjaore |
schorriemorrie | → krauw |
schors van boom | sjaal, sjorsj |
schorsen | sjorsje |
schorseneer | sjorsjeneer |
schort | → sjloof, sjolk |
schort (boezemstuk van ...) | bozem |
schorten (schelen) | duje, → faele |
schortenbont | sjolkesjtof |
schot | sjeut |
schot (buiten ... blijven) | → doekke, → duukke, oar-oet (ziech ... houte) |
schot (planken afsluiting) | sjot |
schot (slap...) | mèlksjeut |
schotel(antenne) | sjotel |
schoteldoek (vaatdoek) | sjotel(s)plak |
schots (plat stuk drijvend ijs) | → iessjots, → sjol, → sjots |
Schotse driepas (dans) | sjottes |
schouder | sjouwer |
schouderdoek | plak, sjouwerplak |
schouderklopje | kómplement |
schoudermantel met hoofdkap | → kebao, keep, pillerien |
schoudermanteltje (kort ... voor dames) | pillerien |
schoudervulling in kleding | völling |
schouw (schoorsteenmantel) | → kamien, sjouw |
schouwburg | sjouwburg |
schouwspel | sjpektakel |
schoven (de staande, samengebonden ... van veldvruchten) | kas |
schoven (het opzetten van samengebonden ... van veldvruchten) | kasse |
schraag | sjraag, sjraeg, II sjtiep |
schraag (opvouwbaar) | sjrank |
schraal | erm, sjraol |
schraal, gewiekst mannetje | → hanewiekser |
schraal (mager) | → kleisper |
schraal (nietig) | miezer(t)ig |
schraalhans | → habsjaar |
schraapijzer, schraapmes | kretsiezer, sjraap, sjraper |
schraapster, schraapzuchtig, inhalig, oud vrouwtje | → sjrapnel, → sjrep |
schrabben | kretse, sjarre, → sjrabbe, → sjrape |
schragen | sjaore |
schragende (opstaande, ... balk) | sjtiel |
schram (kras) | → kreits |
schram (varken) | sjeuteling |
schrander | → biede(r)hand, → sjnögger |
schrank (vouwbare schraag) | sjrank |
schransen | → aankiele, sjranse |
schrap (... zetten) wk. | sjrap (... zètte), sjtiepe |
schrapen | kretse, sjarre |
schraper (gierigaard) | → habsjaar |
schrapnel (granaatkartets) | sjrapnel |
schrap(p)en | kretse, sjarre, → sjrabbe, → sjrape |
schrappen (doorhalen) | doorhole, sjrappe |
schrave(le)n | → sjravele |
schrede | → grej |
schrede (grote) | grej |
schreef | → kreits |
schreeuw | II keek, → kwaak |
schreeuwen | → keke, → kwake, sjriève |
schreeuwen (hard ...) | → bölke |
schreeuwen van varkens | kwieke |
schreeuwerd | → kwaakzak |
schreeuwerig | → sjrel, → sjrièvetig |
schreeuwlelijk | → kwaakzak |
schreien (huilen) | → II beuke, griene, → hule |
schriel | miezer(t)ig, → min, → sjiete |
schrift (schrijfboek) | kajee, sjrief, sjriefsjrief |
schriftelijk bod uitbrengen | insjrieve |
schrijfcahier | kajee, sjrief, sjriefsjrief |
schrijfgeld | → kwoadgeld, → sjriefgeld |
schrijfstaafje van waskrijt | waskrietsje |
schrijfwijze | → sjpelling, sjriefwies |
schrijn (doodkist) | → doadskies, → sjrien, → zerk |
schrijnwerker | → muibelmeker, → sjrienewèrker |
schrijven ww. | sjrieve |
schrijven (geschreven stuk) | sjrieves |
schrikken | sjriekke |
schril | → sjrel, → sjrièvetig |
schril contrast vormen | vloke |
schrobben | sjroebbe |
schrobber, schrobbezem | sjruubber |
schrobzaag | foeksjwans, → sjroebzaeg, → sjtoatzaeg |
schroef | sjroef |
schroeien | bläökere, sjnirke, → sjroeje |
schroeven | sjroeve |
schroevendraaier | → sjroevendrièr |
schrokken | → aankiele |
schrokkig (inhalig) | heppetig |
schrompelen | → krumpe, sjrumpele |
schrootmolen | sjrootmeule |
schuchter | → bluè |
schudden | sjöddele |
schudden (heftig) | sjtoekke |
schudden (kaartspel) | → miesje, → miezjele, → mingele |
schuif | sjuuf |
schuif (grote hoeveelheid) | köd, rizjement, → waatsj |
schuifelaar | toeffelaer |
schuifelen | sjiebbele, sjloeffe, sjufele |
schuifgraf | → galleriejgraaf, → sjuufgraaf |
schuifslot (platte grendel) | sjauw |
schuilen | II sjoele |
schuilhouden | → doekke, → duukke, oar-oet (ziech ... houte) |
schuim op soep | bloesj |
schuimen | sjoeme |
schuimen (hoorbaar) | broesje |
“schuimpje trekken” (opzuigen en inhaleren van schuim van dropwater) | sjuumketrèkke |
schuimpudding | I moes |
schuimspaan | sjoempletsj |
schuin aflopen | helle |
schuin tegenover | sjaeres |
schuin(s) (dubbelzinnig/onzedig) | → sjuin(s) |
schuin(s) (in schuine richting) | sjraeg, → sjuin(s) |
schuinsloper/ schuinsmarcheerder | sjuinsmesjeerder |
schuit | sjuut |
schuiven | sjuve |
schuiven (betalen) | sjtoekke |
schuiven (dichterbij ...) | biesjuve |
schuiver (uitglijder) | sjuiver |
schuld | sjöld |
schuld belijden | bekinne |
schuldbelijdenis | sjöldbekintenis |
schuldenaar | poefjas, → sjöldjas |
schuldenares | → poefmedam, → sjöldpriej |
schuldig | leppig, sjöldig |
schulp | sjölp |
schunnig | sjunnig |
schunnigheid | zjweineriej |
schuren | sjoere, sjroevele |
schurend onaangenaam geluid voortbrengen | sjrómpe |
schurend voortbewegen | sjroevele |
schurft bij dieren (Th.D.) | roe |
schurft (hekel) | sjörf |
schurft (huidziekte) | → krets, → sjörf |
schurgen | sjörge |
schurk | → sjlechreem, sjmeerkanes |
schurkpaal (voor vee in het weiland) | sjoerpaol |
schut (i.s.m. voor ... staan) | sjöt |
schutsengel | → besjermingel, ingelbewaarder |
schutspatroon | → besjermhèllige, → petroan, petroanhèllige, sjötspetroan |
schutter, beschermer, lid v.e. schutterij | sjöt |
schutter (hij die schiet) | sjötter |
schutteren (onhandig te werk gaan) | → brağğele, sjöttere, sjtuntele |
schutterij (blokje op de schiethark bij de schietwedstrijden v.e. ...) | I bölke, boel |
schutterswezen (metershoge ijzeren paal waarop de koningsvogel is geplaatst (...)) | → sjeetsjtang, vogelsjtang |
schutting | opsjtand, sjötting |
schuur | sjuur |
schuurpapier | glaaspepier, sjoerpepier |
schuurtje, gebouwtje of afdak achter woning | → boet, pannesjop, → sjop |
schuw | sjuu |
schuwen | sjuje |
scout(ing) | föttel, → padvinderiej, → verkènneriej |
scrotum | → buul |
scrupuleus | → sjrupeleus |
secondant | sikkendant |
seconde | sekónd |
secretaire | sikkertaer |
sedert | → saer, → sins, vanaaf |
seigneur | sienjäör |
sein | sienjaal, teike |
seinwachtershuis | baanhoes |
seizoen | → jaorgetiej, sezoen |
seizoenopruiming | sezoensoetverkoup |
sekreet (feeks) | → krağ |
sekreet (w.c.) | → huuske |
sekse | gesjlach |
selderie | silderie |
selecteren | sillektere |
selecteren (zonder te ...) | veurdevoots |
seminarie | simmenarie |
seniel | aafsjtendig |
sensatie | → senzasie |
sensor | veuler |
september | → september |
serenade | sirrenaad |
sergeant (gereedschap) | klemsjroef, → serzjant |
sergeant (onderofficier) | → serzjant |
serieus | → erns, → gemeind, → meines, → sir(re)jeus |
sering | meibloom |
sermoen | praek, → sermoan |
serpent (boosaardige vrouw) | → krağ |
serpentine | serpentien |
serre | saer |
serveren (bedienen) | → bedene |
servet | servèt |
serviesgoed (verkoper/leurder met ...) | sjotel(s)krièmer |
set marmieten | henkelman |
set (stel van bijeenhorende voorwerpen) | sjtèl |
sextet | sekstèt |
sexueel (snel ... geprikkeld) | heitbleudig, hietsig |
shag | sjek |
shampoo | sjampo |
shoppen | winkele |
sier | seer |
sieraad | seeraod, sjmoek |
sierdek | sjpreij |
sierdoos | kassèt |
sieren | sere |
sierlijk | illegant, seerlek |
sierlijk van lichaamsbouw | fien |
siersel | → seersel |
siësta houden | ungere |
sifon | → sefóng, zjwanenhaus |
sifon (openzuigen van ... of afvoer na verstopping) | foeppe |
sifonzuiger | foep |
sigaar | segaar, sjtinksjtek (neg.) |
sigaar (pineut) | duup, pizang |
sigarenpeuk | → sjtoemmel, → sjtumpke |
sigarenschaartje | segarekniepperke |
sigaret | segrèt, sjtinksjtek (neg.) |
sigarettenpeuk | → sjtoemmel, → sjtumpke |
sigarettenpijpje | reurke, segrèttereurke |
sigarettenvloeitje | blaedsje, vloejtje |
signaal | sienjaal, teike |
signaalhoorn | bugel |
signalement | → persoonsbesjrieving |
signaleren | sjpotte |
signalist | sienjaläör |
signeren | sienjere |
signeren (bomen en slaghout ... t.b.v. verkoop (Th.D.)) | vliekke |
sijpelen | → siepele, → ziepe |
sijs (vogel) | sies |
sijsjeslijmer | siezeliemer |
sik (puntbaardje) | geitesik, → puntbeerdsje, siek |
sikkel | → siekkel |
sikkel (zware ...) | hièp |
sikkepit | fliekker, II huij, vets |
silex | → vuursjtein |
silicose | sjtöb, → sjtöblónge |
simpel (arm van geest) | achterlek, dóm, → echterlek, ermeudig, → ónbenöllig, ónnuèzel, sjeel, sjtóm, sumpel |
simpel (eenvoudig) | → einvoudig, sumpel |
simpele persoon | kroot, → uèm |
simuleren | veurgeve |
sinaasappel | appelsien |
sinaasappelsap | zjuderaosj |
sinds | → saer, → sins, vanaaf |
sindsdien | saerdoe |
Sint-Antonius feestdag | Sint-Teunis |
Sint-Barbara feestdag | Sinte-Berb |
sint-catharinabloem | → herfsbloom, → katriene(r)bloom, ketrienebloom, → krizant, sinte-katriensbloom |
sintel | krej |
sintels v.d. in de haard gestookte “klute” of “fómme” | klutendrek |
Sinterklaas feestdag | Sinterklaos |
sinterklaasavond | pekskesaovend |
Sint-Gerlach feestdag | Sint-Gièrling |
sint-juttemis (met ...) | noats, → proementied (in de ...), → vanzeleve(sdaag) (... (neet)) |
sint-maartensfeest (uitgeholde biet met kaarslichtje b.g.v. ...) | krotekop |
Sint-Remigius feestdag | Sintermeis |
siroop | sjroap |
sissen (bij het braden of het door water afkoelen van heet ijzer) | kiessje |
Sittardenaar scheldn. | laammeker |
situatie | peziese, sitewasie |
sjachelaar, sjacheraar | → sjachelaer, → sjalevaeger. → sjmous |
sjalot | sjerlot |
sjiek (pruimtabak) | → proemtebak, sjiek |
sjoelbakken, sjoelen | I sjoele |
sjoemelen | → bedrege, befoetele, → belazere, bemietere, niè |
sjokken | sjtoeğğele |
sjouwen | sjörge |
sjouwen of dragen (van klein kind) | pungele |
skelet | bein, → gebeinde, gerièmsj |
skunk | sjtinkdeer |
sla | sjla |
slaaf | sjlaaf |
slaag | sjlaeg, sjmağğe, → zjwens |
slaag geven | → verknauwele |
slaag krijgen | → gerete (ze ... kriege), → zjwens (... kriege) |
slaag (pak ... geven) | → verknauwele |
slaan | → houwe, toeffele, → verknauwele, vunkele |
slaan (elkaar ...) | boke |
slaan (hard) | → bäöme |
slaan (hard ... tegen bal) | vlempe |
slaap (in ... sukkelen) | doezele |
slaapcoupé | sjlaopkoepee |
slaapgast | → gas, → loozjee, → sjlaoper |
slaapkop (zevenslaper) | sjlaopkop, → zevesjläöper |
slaapplaats (bed) | → bèd |
slaatje (voorgerecht) | sjlaeke |
slab(be) (ingemetselde strook lood ter afdichting v.e. reet) | sjlab |
slab(be) (morsdoek) | sjlabber, → zeiverlepke |
slabberen (morsen) | gössele, sjlabbere, sjtruije |
slachten | sjlachte |
slachter | sjlechter |
slachtoffer | duup |
slag (houw) | II huij, klaats(j), oplewej, paj, petaj, sjlaag |
slag (van... zijn) fig. | droetzin |
slagader | boetsaor |
slagen | sjlage |
slager | → sjlechter |
slagersboom | → krómphout, sjlachlödder |
slaghout (bomen en ... signeren t.b.v. verkoop (Th.D.)) | vliekke |
slagman | sjlaeger |
slagnet | → sjlaagnèt, → valnèt |
slagplank om ingezaaide grond te pletten | pletsj |
slagroom | → sjlagroum |
slak (sintel) | krej |
slak (weekdier) | → sjlek |
slakken v.d. in de haard gestookte “klute” of “fómme” | klutendrek |
slang (kruipend dier) | sjlang |
slang (tuin..., water...) | → sjlang, II sjloek |
slank | fien, sjlank, zjwank |
(slanke) sleutelbloem | kèrkesjleutel, → sjleutelbloom |
slap | sjlap |
slap (beurs) | foak (overrijp van fruit), → kwebsj, → mörg, weik |
slap schot (bij voetbal) | → mèlksjeut, → watersjeut |
slap, schraal bier | maerepies |
slapen | sjlaope |
slapen gaan | → opvouwe (ziech ...) |
slapen (kindertaal) | bouze, → nana |
slaper (slaapgast) | → gas, → loozjee, → sjlaoper |
slapie | sjlaopkammeraot |
slapjanus | → sjlapjanes |
slappe koffie | brozel, sjotel(s)water |
slappe, smakeloze kost | maagvölling |
slappeling | → sjlapjanes |
slavenarbeid | sjlaveriej |
slavernij | sjlaverniej |
slecht | → erbermelek, kwoalek, sjlech, verwerpelek |
slecht branden | käöle |
slecht mens | hièr, → hièrsjap, pottentaot |
slecht mens (slecht zedelijk gedrag) | ónnöt, sjmeerkanes |
slecht, minderwaardig kledingstuk | → hoddel, poemel |
slecht of ruw op een viool spelen | kretse |
slecht/slordig gekleed | poemel(t)ig |
slecht uitziend, bleek persoon | sjliepsjözzes |
slecht voedsel, i.c. slechte drank | zuig |
slecht volk | → krauw |
slecht (weer) | → II mies |
slecht (zeer ...) | godverlaote |
slechtaard | → sjlechreem, sjmeerkanes |
slechte adem | sjtinkaom |
slechte drank | kattepies, zuig |
slechte koffie | → gössel, sjloaper, → zuijel |
slechte kwaliteit sterke drank | → foezel |
slechte of flauwe, oudere drank | → gössel |
slechte stemming | krómzin |
slechte tabak | knaster(t) |
slechte vrouw | → krağ |
slechte waar | → boch |
slechter worden | verwere |
slechterik | → sjlechreem, sjmeerkanes |
slechtheid | sjlechtigheid |
slechts | allein, → inkel, loeter |
slechts (enkel, maar) | mer |
slede | sjlei |
slede (eigengemaakte, dikhouten, gesloten ...) | ieswagel |
slee | sjlei |
sleedoorn (heester) | sjlièboum |
sleedoorn (oneetbare ..., kers of pruim) | → kwetsj, → sjlièkrekel |
sleeën | sjleije |
sleeën met “ieswagel” | ieswagele |
sleep | sjleip |
sleep (door paard of tractor getrokken ... om koeiendrek te spreiden) | flattesjpreijer, → vèl |
sleepbord om grond te effenen (landbouwwerktuig) | sjleip |
sleepvoeten | sjloeffe |
sleet | → sjleet, sjlietaasj |
sleeuw (van tanden) | sjliè, → vrang |
slempen | → aankiele, sjlempe |
slenk | dèl, gröb, → I kael, → sjlónt |
slenteren | sjlentere |
slepen | sjleipe |
slepende houden | trènere |
sleper (mijnw.) | sjlèpper |
slet | → floes |
sleuf | sjleuf |
sleur | sjleur, tuijel |
sleutelbloem | kèrkesjleutel, → sjleutelbloom |
sleutelbos | sjleutelbössel |
sleutelen | sjleutele |
slib | sjloaper |
sliepuit | sjliepoet |
sliert | lemmel, sjliert, sjlinger, zemmel |
sliert haar | piezel |
sliertje | → fra(a)njel, vedzel |
sliertspel op speelplein | sjure |
slijk | → prat, → sjliek, sjloaper |
slijkerig of troebel worden van rivierwater | mure |
slijm (kwijl) | → sjliem, → sjloever, → zeiver |
slijmbal | → kóntekroeper(t) |
slijmklonter (fluim) | → fluum, → greun, → kaatsj |
slijpen | → sjerpe, sjliepe, sjpietse, wètte |
slijpstaal | sjtaol, wètsjtaol |
slijptol | fleks |
slijtage | → sjleet, sjlietaasj |
slijten | → sjliete, versjliete |
slik (slijk) | → prat, → sjliek, sjloaper |
slikken | → sjliekke, → sjloekke |
slim | sjlauw, → sjlum |
slimheid | → loazigheid, sjlummigheid |
slimme man | → liemsjtrenger |
slimmerd, slimmerik | → liemsjtrenger, → sjlummerik, → sjlauwberger |
slinger van uurwerk | permetiekkel, riggeletäör |
slinger (zwengel) | → sjlinger, zjwungel |
slingercaroussel | → kèttingkarresel, → sjlingerkarresel |
slingeren (hangend heen en weer ...) | boemele, sjlingere |
slip (glij-situatie v.e. voertuig) | → sjliep, → sjlip |
slip (snijwond, uiteinde of overhangende punt v.e. kledingstuk) | sjliep |
slipjas | → frak, → sjliepjas, → zjwalbersjtart |
slippen | → floetsje, → sjlieppe |
slippen (uitglijden) | → oetglietsje, → oetroetsje, → oetsjievele, sjlieppe, sjuitere |
slippen (zich vlot en ongemerkt wegmaken) | → prietsje, → sjlieppe |
slippendrager (flikflooier) | → kóntekroeper(t), sjlieppendraeger |
slippendrager (lijkkistbegeleider) | sjlieppendraeger |
slipper (misstap) | → mannäöver, miessjtap, → sjuiver |
slipper (schoeisel) | sjliepper, sjlipper |
slippertje | sjliepperke, sjlipperke |
slobber | sjloaper |
slobberen (drinken op hoorbare wijze) | lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
slobberen (morsen) | gössele, sjlabbere, sjtruije |
slobberwijn | sjloebberwien |
slobkous | kamasj, kemasj, → sjloebkous |
slodderen | sjloddere |
sloddervos | → sjloddervos, → sjloebbermiechel |
sloerie (slons) | → flodder |
slof (pantoffel) | → pantoeffel, sjloeb |
slof (sigaretten) | → sjachtel, → sjloef |
sloffen | sjloeffe |
sloffen (afgetrapte ... of schoenen) | latsje |
slogan | → sjlagzin |
slok | I sjloek |
slokken | → sjliekke, → sjloekke |
slokop | → buffelaer, sjurendeersjer, → vreetzak |
slons (haveloze, slordige vrouw) | → flodder |
slons (sliert) | lemmel |
slonzen | → koelekatere, sjloddere |
slonzig | lemmeltig, naolièstig, sjlónzetig, → sjlordig |
sloof (sukkel) | mäön, → uèm |
sloof (voorschoot) | → sjloof, sjolk |
sloom | lanksaam, → sjloom, I traog |
sloop (kussen...) | → kösteek, → sjloop |
slopen | aafbreke |
slordig | naolièstig, sjlónzetig, → sjlordig |
slordig drinken | lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
slordig geklede man | → sjloddervos, → sjloebbermiechel |
slordig/slecht gekleed | poemel(t)ig |
slordig/vluchtig een potje gaarkoken of handwerken | bradzjele |
slordig werk leveren | → koelekatere, sjloddere |
slordige man | → sjloddervos, → sjloebbermiechel |
slordige, onverzorgde vrouw | → flodder |
slordigheid | miessjlaag, naolièstigheid |
slorpen | lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
slot (einde) | aafloup, ing, kómaaf, oet-ing, → sjlot |
slot (sluittoestel) | sjloot |
slotschuif | sjauw |
sluier | → sjluijer, → voal |
sluik | sjluuk |
sluik, dun, neerhangend hoofdhaar | piezelshaor |
sluipen | sjloepe |
sluis t.b.v. watermolen | → erk, → maalsjloes, → meulesjloes, → II sjloes |
sluitbalk van dubbele poort | → sjleetboum, → weersjhout |
sluitboom achter schuurpoort | hölver, → sjleetboum, → weersjhout |
sluitboom (boom of balk ter afsluiting v.e. weg of pad) | → sjleetboum |
sluitboom op poort | gringel |
sluiten | sjlete |
sluiten (hinderlijk in en uit lopen zonder deur te ...) | → poorte |
sluiten (kleding) | biedoon |
sluitknop op beurs of tas | I kniep |
sluitkool (witte of rode ...) | kaboetsj, → kappeshuid |
sluitmand | sjroetkörf |
sluitsteen | dèksjtein |
slungel | → sjpietsvenger |
slungelachtig, sufferig meisje | laar |
slurf | sjlörf |
slurpen | lepsje, → sjloebbere, → sjlörpe |
sluw | finès, liestig, → sjlauw |
sluwe dief | gauner, gauwdeef |
sluwheid | belump, → I lies, → melies |
smaak | sjmaak |
smaak (in de ... vallen) | aansjpreke, aansjtoon, bevalle |
smaakvol | heerlek |
smachtlap | → klapluiper, krintepiekker(t) |
smak (grote hoeveelheid) | köd, rizjement, → waatsj |
smak (val) | sjmaer, → sjmak, toeffel, → toervel |
smakelijk | appetietelek, sjmakelek |
smakeloos worden van warm eten of drinken door te lang staan pruttelen | → verzauwele, → verzuètere |
smakeloze drank (i.c. slappe koffie) | sjotel(s)water |
smaken | bekke, sjmake |
smakken (klappend geluid met lippen/tong maken) | → sjmetse |
smakken (neerkwakken) | → klene |
smal | sjmaal |
smal glas bier | piepke |
smal, klein café | knienspiep |
smal (slank) | fien |
smalle draad | sjtrank |
smalle gesp aan achterzijde van broek of rok | sjnal |
smalle strook | sjtrank |
smalle vallei | dèl, gröb, → I kael, → sjlónt |
smart | → pien, → wiè |
smartlap | sjmartlap |
smeden | → sjmeje |
smederij | sjmieds |
smeedhamer | sjmeejhamer |
smeedijzer | sjmeediezer |
smeel | sjmeel |
smeerboel | → bièsteriej, → verkesjtal, zjweineriej, → zjweinesjtal |
smeerlap (schurk) | → sjlechreem, sjmeerkanes |
smeerlapperij | ónnöttigheid, sjmeerlapperiej |
smeer(middel) | sjmeer |
smeerpoe(t)s | → vètjanes |
smeken | sjmeke |
smelten | sjmilte |
smeltstop | sjtop |
smeltwater (van sneeuw) | sjnièwater |
smeren | sjmere |
smeren (dik ...) | klene |
smerig | II ónnöt, → sjmoetsig |
smet | sjmet |
smetkoord, smetlijn | → sjmètkaord |
smetten (lijn aftekenen d.m.v. smetlijn) | → aafsjmètte, → sjmètte |
smid | sjmeed |
smidse | sjmieds |
smidshaard | → sjmiedsbèd |
smidshamer | sjmeejhamer |
smiecht | → sjlechreem, sjmeerkanes |
smi(e)spelen | → sjmiespele |
smiezen (in de ... hebben/krijgen) | → doorhöbbe, → doorzeen, → gewaarwere, → sjmieze (in de ... höbbe/kriege) |
smijten | → klene, sjmiete |
smoel | II sjnoets, → träöt |
smoesjes | fiezzematente |
smoeze(le)n | → sjmiespele |
smoezelig | → sjebbig, sjmoetsig |
smog | sjmoğ |
smokkelaar | sjmoekkelaer |
smook | kwalm, → walm |
smoor (pee, pest) | → pes, sjmoor |
smoordronken | gela, → hagelevol |
smoren | sjmore |
smous | → sjachelaer, → sjalevaeger. → sjmous |
smout | sjmout |
smouterham | → sjmouwer |
smsʼje | teksberiech |
smuk | sjmoek |
smullen | → aankiele, sjmölle |
smulpaap | → buffelaer, sjurendeersjer, → vreetzak |
smulpartij | → sjarsj, → sjlemperiej, vläög |
snaaien | sjnagere |
snaak | batteraaf, → däögeneet |
snaar | sjnaor |
snaar (sterke .../haar aan vissnoer) | kreng |
snaar v.e. viool | kattenderm |
snaarinstrument (eentonig zeurderig geluid van ...) | gejengel(s) |
snaarinstrument (eentonig zeurderig spelen op een ...) | jengele |
snaarinstrument (tokkelaar op ...) | fiedelaer |
snabbel (bek, mond) | sjnebbel |
snackbar | kaffetaria |
snaken | jäön |
snakken (naar adem ...) | sjnakke, → sjnappe |
snappen | sjnappe |
snappen (grijpen) | → griepe |
snars | fliekker, II huij, vets |
snater | → moelwerk |
snateren (kletsen) | → sjnatere |
snauwen | sjnauwe |
snavel (mond) scheldn. | → sjnavel, → sjnebbel |
snebbig | → biets |
snede (huidstriem, scherp van zeis, hengellijn) | sjnaod |
snede (insnijding, snijwond) | sjliep, → sjneej, sjneets, vaeg |
snede (plak brood, snijrand op een boek) | sjneej |
snede (snijkant) v.e. mes | waat |
snee | sjliep, → sjneej, sjneets, vaeg |
sneer | → sjamp |
sneeuw | sjniè |
sneeuw (fijne ...) | riezelsjniè |
sneeuw (modderig van smeltende ...) | → matsjig |
sneeuwbloem | → klökske, sjnièklökske |
sneeuwen | I sjnieje |
sneeuwen (naar binnen ...) | insjnieje |
sneeuwklokje | → klökske, sjnièklökske |
sneeuwmodder | → matsj |
sneeuwpop | sjnièman |
sneeuwruimen, sneeuwschuiven | sjleije |
sneeuwschuiver | sjnièsjoeffel |
sneeuwschuiver (wigvormige ... vóór of achter vrachtauto) | sjleij |
snel | flot, → sjnel |
snel en slordig | → rasj-rasj |
snel gaan | sjeze |
snelbinder | loel, → sjnelbinder |
snelbuffet | kaffetaria |
snelheid | sjnelheid, vites |
snelle loop | → ren |
snellen (haasten) | → sjpowe |
sneren | sjampe |
snerken (schroeien) | bläökere, sjnirke, → sjroeje |
snert (erwtensoep) | ertesop, → sjnert |
snertvent | → votlook |
sneu | → jaomer, sjneu |
sneuvelen | sjneuvele |
sneuzel | → sjneuzel |
snib(be) | → blejjer, sjniebbel |
snibbig | → biets |
snijden | II sjnieje |
snijden met een schaar | knieppe |
snijder (kleermaker) | → kleijermeker, → sjniejder, taljäör |
snijkant v.e. mes | waat |
snijrand (op ʼn boek) | sjneej |
snijvlak | doorsjnee |
snijwond | sjliep, → sjneej, sjneets, vaeg |
snijwond (gapende ...) | → hiep, → jaap, → juèp |
snikken | sjniekke |
snipper | fietsj |
snipperen | sjnieppere |
snit (haar...) | I koep, → sjniet |
snob | → behejtskrièmer, braniemeker, kale, naaksje |
snoeien | sjnoeje |
snoeischaar (om dikke takken uit meidoornhaag te verwijderen) | → tuuntang, → ulebek |
snoek | sjnook |
snoeper (zoetekauw) | → sjloekbaer |
snoep(goed) | I sjloek |
snoepgoed (bepaald ...: suikerbrokje) | krabbekop |
snoepje (zuig...) | → babbelaer |
snoepspaartrommeltje in de vastentijd | vastetrummelke |
snoer | → sjnoor |
snoer waarmee iets gebonden wordt | bingel |
snoeren ww. | → sjnalle, sjnore |
snoeren (de mond ...) | tuukke |
snoet | II sjnoets |
snoeven (pochen) | → opsjöppe |
snoevend | groatmechtig, naaksj |
snoever | → behejtskrièmer, braniemeker, kale, naaksje |
snoezig | sjattig |
snoodaard | → sjlechreem, sjmeerkanes |
snor | → sjnor |
snorder | sjnorder |
snorrenkop | kneveltas |
snot | → I sjnoets |
snotaap | → koetjóng |
snotgootje | koetsjewaegske |
snotjongen | → koetjóng |
snotneus (neus waaruit snot druipt) | → loupnaas, → sjnoepnaas, → sjnoetsnaas, → sjnoternaas |
snotneus (snotjongen) | → koetjóng |
snottebel | II koetsj, → I sjnoets |
snotter | → I sjnoets |
snotteren | sjnoetse, sjnotere |
snot(ter)neus | koetsjnaas |
snuffelaar | sjpietsmuzer |
snuffelen | moeze, naze |
snugger | biede(r)hand, sjnögger, → sjlum |
snugger (van kind) | nöğğer |
snuif (plukje ...tabak) | sjnoef |
snuisterij (nietigheid) | kieksjozerie, → tuiterluit |
snuiten (afknippen v.e. verkoolde kaarsenpit) | sjmoeğğe |
snuiten (neus) | oetsjnoeve, sjnoeve |
snuiven | sjnoeve |
snurken | sjnörke, I zaege |
sociaal | sosjaal |
socialist | roa |
sociëteit | soosjeteit (uitspraak soos-jeteit) |
soda | zoda |
sodemieter (lichaam) | I mieter |
sodemieteren | mietere |
soep | sop |
soep (schuim op ...) | bloesj |
soep waarin de ingewanden v.h. slachtvee zijn gekookt | tripsop |
soepel | gelenkig, flosj |
soepel (licht) | → liech, II lies |
soepgroente | → soppegreun(s) |
soepie | → krauw |
soepkop | soptas |
soesa | → ambras |
soezen | doezele, → noekke, soeze |
soigneren (zʼn uiterlijk schikken) | → ranzjere, → swanjere |
soigneur | swanjäör |
soiree | swaree |
sok | zök |
sokken (dichtnaaien van ...) | sjtoppe |
sokophouder | bingel |
soldaat | → miletaer, → seldaot |
soldaten | mansjappe |
soldaten (troep ...) | vouk |
soldatenmutsje met gleuf | sjeepke |
solfège | solfaesj |
solide | sjtevig |
solist | solis |
solliciteren | postele, sollesetere |
solutie | → seluse |
som geld | proem |
somma sommarum | → al-mèt-al, → oeteindelek, → sómmesemares |
sommeliersmes | kelnersjmets |
soms (misschien) | → dèks |
soms, somtijds | → avventoe |
soort | sjlaag, soort, soortement |
sopje (zeepwater) | luèter, → söpke, → wesjwater, → zeipsop |
soppen | → drenke, duipe, soppe |
sorbetglas | iesbeker |
sorteren | → rangsjiekke, ranzjere |
soutane | toog |
souvenir | aandinke, soevenier |
spaak (in wiel) | sjpeik |
spaak (... lopen) | sjpaak (... loupe) |
spaan (spatel) | pletsj |
spaan(der) | → I fiet |
spaan(der)plaat | sjpaanplaat |
spaarvarken | sjpaarverke |
spaarzaam | → zunig |
spade | → graafsjöp, sjöp, → sjteeksjöp |
spaden | grave |
spalier | sjpeleer |
spalierboom | → leijboum, → sjpeleerboum |
spalken | sjpalke |
span (voorgespannen trekdieren) | gesjpan, sjpan |
spanhout | → knevel, → vreigel |
spanjolet | → sjpanjelèt, → vinsterpómp |
spannen | sjpanne |
spanningzoeker (meetwerktuig) | veuler |
spant | daaksjtool, gebónt, sjpant |
spanwijdte | grej |
spar | sjpar |
sparen | sjpare |
sparen in een pot | potte |
spartelen | sjpartele |
spat | sjmet, → sjpat, sjpetter |
spatel | pletsj |
spatel om pleisterwerk glad te maken | gletter |
spatten | → sjpatte, → sjpettere |
specerijen | kruje |
specht | sjpech |
specht (groene ...) | mièrtsveule |
specialiseren | sjpissializere |
specie (metsel...) | II sjpies |
spectaculair | → opzeenbarend, II sjpektakelaer |
speculaas | → sjpikkelaas |
speculaaspop | sjpikkelaseman |
speculeren (gluren, onderzoekend kijken) | sjpiekkelere, → sjpienze |
speeksel | → judeliem (scherts.), sjpiej |
speekselklonter (fluim) | → fluum, → greun, → kaatsj |
speelcasino | kazino |
speelgoedbeest | knoevel |
speelkaarten (voorraad (overblijvend stapeltje) ...) | sjtok |
speelpenning | fiesje |
speelpop | → I poep |
speelruimte | → sjpeel, sjpeling |
speels | → bredsetig, poeppeloestig |
speeltje | sjpaelselke |
speelveld | trein |
speen aan uier bij melkvee | deem |
speen (fop/zuig...) | → loel, loetsj |
speenvarken | berg, sjpeenverke |
speer (punt op ...) | gièr |
spek | sjpek |
spek (lange, dikke plak ...) | reem |
spek (stuk gebakken/ gebraden ...) | I brao, sjpekbrao |
spekflank v.e. varken | ziej |
spekje (uitgebraden ...) | krepke |
spekken | sjpekke |
speklaag (mergellaag in bakstenen huis) | sjpeklaog |
spektakel (rumoer) | → sjpektakel |
spektakel (schouwspel) | sjpektakel |
spekvarken (de helft van één zijde v.e. ...) | vièdel |
spel | → sjpeel, → sjpel |
spelbeurt (om de ... spelen) | kabele |
spelden | sjpange |
spelen | sjpele |
spelen (liefkozend ...) | → foeğğele |
spelen (met vuur ...) | vunkele |
spelen (wild ...) | → battere, rölse |
spelend rollen | → winsjele |
spelenderwijs | → sjpelenderwies |
speling | → sjpeel, sjpeling |
spelling | → sjpelling, sjriefwies |
spelt | sjpelt |
spencer | sjpenzer |
spenderen | besjtae, → sjpendere |
spenderen (geld ...) | draanhange |
sperma | sjperma |
sperren | sjperre |
spertijd | aovendklok |
sperwer | sjperwer |
sperwer (kleine ...) | vrekel |
sperzieboon | breekboan, sjperzieboan |
sperzieboon (gele ...) | boterboan |
spetter | sjmet, → sjpat, sjpetter |
spetteren | → sjpatte, → sjpettere |
speuren | → sjpäöre |
spichtig meisje | girm |
spie (kleine wig) | sjpie |
spie (pen bij houtverbinding) | ang |
spie (pin met scharnierfunctie) | → ang, → teulder |
spieden | → sjpienze |
spiegelen | sjpegele |
spieken | → aafkieke, → sjpieke |
spier | → moeskel, sjpier |
spiering | sjpierling |
spiernaakt | → poedelnaaksj, → poelekernaaksj |
spies | I sjpies |
spies (punt op ...) | gièr |
spijbelen | plenke |
spijker (korte ... met grote platte kop) | plièsternagel |
spijkeren | negele |
spijkolie | sjpiekolie |
spijl | sjpiel |
spijs (bestaande uit één gang) | gerech |
spijsolie | sjla-olie |
spijt | → berouw, sjpiet |
spijt (er ... van hebben) | betreure |
spijtig | → jaomer, sjpietig |
spikkel (stip) | → sjpiekkel |
spikkel (weerplek) | → sjpeik, → waer |
spiksplinternieuw | → vónkelnuuj |
spil | sjpil |
spillebe(e)n(en) | sjpillebein, → sjtelt |
spin | sjpin |
spinazie | → sjpinaze |
spinde | sjpin |
spinnen | sjpinne |
spinnenweb | → sjpin-gewaef, → sjpinnewèb |
spinnewiel | → sjpinnewiel, → sjpool |
spinnijdig | hèlsj, → kolaeretig |
spint | sjpint |
spion | → sjpioan |
spion (kijkgaatje) | kiekleukske |
spiraal | sjpiraal |
spiraalmatras/springbak van bed, bank, divan e.d. | → resaorebak, → II zeef |
spiritus | sjpiretes |
spit | sjpit |
spits bn. | sjerp, sjpiets |
spits toelopend uiteinde | tump |
spits (top) | → sjpiets, tuup |
spitsen | sjpietse |
spitshond | sjpiets |
spitskool (Chinese) | sjepeng |
spitskool (gekookte ...) | sjpietsmoos |
spitsmuis | sjeermoes |
spitten | grave |
spleet | reets, → sjpleet |
splijten | kleve, riete, → sjpliete, → sjplietse |
splijtijzer | kleefiezer |
splinteren | sjplintere |
splinternieuw | → vónkelnuuj |
splitsen (uiteengaan) | → oetereingoon, sjeije, → sjplietse |
splitsen (verdelen) | → sjplietse, verdeile |
splitsing van boomtakken | vörk |
spoed | gauwigheid, iel |
spoed (met gezwinde ...) | → rasj-rasj |
spoeddoop | gièdoup |
spoeden | → sjpowe |
spoedig | sjnak |
spoel | sjpool |
spoelen (afwassen) | sjpeule |
spoelen (op spoel winden) | sjpole |
spon | sjpón |
spongat in (bier)vat of ton, waardoor het kan worden gevuld (brouwerst.) | → sjpónlook (völlook), → völlook (sjpónlook) |
sponningschaaf | rebatsjaaf |
spons | sjpóns |
sponsor | sjpónzer |
spontaan | óngedwónge, → vanallein |
spook | geis, → gesjpens, → sjièm, sjpoak |
spoor | sjpoor |
spoorslags | → reigelrech |
spoorstaaf | reel |
Spoorwegen (Nederlandse ...) | sjpoor |
spoorwegovergang | euverweeg |
spoorwissel | wiessel |
sporen | sjpore |
sporkehout | voelboum |
sport (tree v.e. ladder) | → sjport, → sjproot |
sporten | sjporte |
sportief | → sjappelek |
sportwedstrijd | metsj |
spotten | sjampe, sjpotte |
spottend | drekkig |
spotternij | → sjamp |
spouwanker | sjpouwiezer |
spraak | sjpraok |
spraakwater | wauwelwater |
spraakwaterval | → behejtskrièmer, lelbek, moelemeker, wauwelaer |
spraakzaam | gesjprièkelek |
sprake | sjpraoke |
sprake (ter ... brengen) | → gebière, → hemme, → reppe |
sprakeloos | → paaf, → verpoepzak |
sprank | sjprank |
spreekgestoelte t.b.v. buuttereedner | buut |
spreekijzer | → löliezer, moeliezer, → sjpreekiezer |
spreekuur | zietting |
spreekvaardig | gesjpräökelek |
spreeuw | sjprièf |
spreiden | sjpreije |
spreken | sjpreke |
spreken (moeilijk verstaanbaar ...) | broddele |
sprenkel | sjprank |
sprenkelen | sjprinkele |
spreuk | → sjpreuk, zèğswies |
spriet (scheut) | sjpier, sjpriet |
springbak/spiraalmatras van bed, bank, divan e.d. | → resaorebak, → II zeef |
springen | sjpringe |
springen (laten .../ontploffen) | appendere |
springschans (ski) | sjans |
springstok | polssjtek |
sprinkhaan | sjprinkhaan |
sprint | → sjpört, → sjprint |
sprinten (hollen) | → vetse |
sprits | sjpriets |
sproeien | sjproeje |
sproeien (hoorbaar) | broesje |
sproeier | broes(j) |
sproet | sjprotel |
sprokkelen | sjprokkele |
sprokkelmaand | → fibberwari, sjprokkelmaond |
sprong | sjprunk |
sprookje | sjprookje |
spruit | sjpriet |
spruiten, spruitkool | sjproete |
spruitstuk | broes(j) |
spugen (braken) | → kotse, sjpieje |
spugen (door de mond uitwerpen, m.n. speeksel) | sjpieje |
spugen (fluimen) | flume, kaatsje |
spuit | sjpriets, sjpuit |
spuiten (door nauwe doorgang) | → prietsje |
spuiten met een fijn straaltje | sjprietse |
spul | sjpöl |
spurt | → sjpört, → sjprint |
sputterend bezwaren uiten | sjpoeze |
spuug | → judeliem (scherts.), sjpiej |
spuwbak, spuwpot | → kwiespedoor |
sst | sjsjt |
staaf | I sjtaaf |
staafje krijt | krietsje |
staafje (van pen/potlood) | I sjtief |
staak | sjtek |
staak/stelt waarop iets rust | sjtäönder, → sjtelt, II sjtiep |
staak voor planten | gaerd, → plantesjtek, → sjtek |
staakboon | → sjtekboan |
staal | sjtaol |
staal (monster) | mónster, sjtaol |
staaltje | sjtäölke |
staan | sjtoon |
staander | sjtäönder |
staandevoets (terstond) | → dalek, sjnak, sjtaondevoots, zoa |
staar | sjtaar |
staarblind | → sjtaereblind, → sjtekeblind |
staart | → sjtart, → sjtoets, → zjwans |
staart (afgesneden...) | → sjtoepsjtart, → sjtoets |
staart (een dikke ... opzetten door de poes) | zjwanse |
staartstuk | → sjtart, → sjtoets, → zjwans |
staartziekte bij honden en katten | wouf |
staat | sjtaot |
staat (in ... zijn) | kinne |
staatsloterij | sjtaatsloteriej |
stad | sjtad |
stadhuis | gemeintehoes, → raodhoes, → sjtadhoes |
stadsdeel | II wiek |
stadsmuur, stadswal | sjans, sjtadsmoer, → walmoer |
staf (geheel van leidinggevende personen) | sjtaf |
staf (stok) | II sjtaaf |
staffelen | sjtaffele |
stagneren | sjtagnere, sjtoekke |
staken | sjtake |
staket(sel) | sjtankètsel |
stakker | sjloeb, → uèm |
stal voor veevoeder, tevens slaapplaats voor de knecht | → vrie |
stalen | sjtaole |
stalknecht op grote boerenhove | zjweitser |
stallantaarn | luuch, sjtalluuch |
stallen | sjtalle |
stalles | sjtalles |
stalletje (marktkraam) | kraom |
stam | sjtam |
stam (familiegeslacht) | sjtam, sjtok |
stamboon | sjtroekboan |
stamelen | hağğele, → sjtamele |
stamhuis | gesjlach |
stammen | sjtamme |
stamp | → sjtamp, → trap |
stampen | → sjtampe, → trae, → trampe, → trappe |
stamper | sjtamper |
stamper om voedsel mee te prakken | → kwètsjer, sjtamper |
stampij (kabaal) | kèrmes, → sjpektakel |
stampij (ruzie) | bent |
stampij veroorzaken | sjtöbbe (... goon) |
stampvol | bäöretigvol, → bómmevol, → euvervol, kletvol, sjtampevol |
stamtafel | → sjtamtaofel |
stamvader | veurvader |
stand (houding) | sjtand |
stand (kraam op tentoonstelling) | sjtend |
stand (tot ... brengen) | bolwèrke, oetriechte |
standaard | → ezel, → sjtäönder |
standaardvlag | baneer |
standbeeld | sjtambeeld |
standhouden | bolwèrke, doorbiete, doorzètte, oethoute, oetzinge, → paolhoute, → pinhoute, volhoute |
standje (vermaning) | sjtendsje |
standplaats | sjtaonplaats |
standpunt (opvatting) | bedunk, meining, oordeil |
standvastig | volsjtendig |
stang | sjtang |
stangen (opjutten) | → opsjtange |
stank | sjtank |
stap (op ...) | jats (op ...), → roets (op de ...), → sjiep (op ...), sjtap (op ...) |
stap (schrede) | grej, → sjtap, trae |
stapel (hoop) | houp |
stapelen | berme, huipe, → ophuipe |
stapelgek | → peerdgek |
stappen | sjtappe, trae |
stappen (man die graag gaat ...) | jatsbaer |
stappen (pierewaaien) | → bambezjere |
stappen (vrouw die graag gaat ...) | → jats |
stapper (pierewaaier) | → bambezjäör, gäönder, jatser(t), klengelaer |
star | II sjtief, sjtrak |
start | → aanzat, → aanzèt, inzat, sjtart |
starten | aanvange, → beginne, opzètte, sjtarte |
starten (apparaat) | aanzètte |
startend ondernemer | aansjpender |
starthouding | sjprunk |
statie (afbeelding v.d. stopplaatsen langs Christus’ kruisweg) | → sjtase |
statig | sjiek, → sjtaats |
station | → sjtase |
stationair | sjtasjenaer |
status | sjtates |
statuten | sjtatute |
staven ww. | grónne |
steeds | → ummer(toe) |
steeg | → gats, → sjteeg |
steek | sjteek |
steekkarretje | → sjteekkerke |
steekpan | → pan, → sjteekpan |
steekpenning | sjmeergeld |
steekvlieg | paersjvleeg, → praom, → proan, sjteekvleeg |
steekwagentje | → sjteekkerke |
steekwagentje t.b.v. volle zakken | zakkewegelke |
steel | sjteel |
steel van zicht/kleine zeis | gewerf |
steen | sjtein |
steen (grote ...) | klauw, knab |
steenbakker | briekkebekker |
steenbreek (plant) | baevernel |
steengalerij in groeve/mijn | sjtol |
steenhouwer | sjteinhuijer |
steenkolenmijn | → koel, kolemien, → mien |
steenkool | kaol |
steenkool (brokken ...) | → klotkole, → sjtökkoal |
(steenkool)houwer | huijer |
steenlaag in groeve/mijn | sjtol |
steenmarter | fewien, flewien |
steenpuist (grote ...) | → bloodzjwaer, neugenuiger |
(steen)vrucht (pit (of zaadkorrel) van ...) | → knoep, koon |
steenvruchten (de gezamenlijke ...) | sjteingood |
steenweg | → kassej, → sjteiweeg |
steenworp | → kattesjprunk, → sjteinwörp, wörpwaegs |
steenworp (een ... afstand, een ... ver) | wörpwaegs |
steiger | → sjtèllaasj, → sjtèlling, → sjtieger |
steil (bv. haar) | → huubsj, → sjtiel |
steil gedeelte v.e. helling | I kniep |
steilte | hank, kleef, → klum |
stek (loot) | → aafzètsel, sjeut, → sjtek |
stekeblind | → sjtaereblind, → sjtekeblind |
stekelbaarsje | sjtekelke |
steken | sjteke |
steken (blijven ...) | sjtoekke |
stekende brommug | knozel |
stekken | sjtekke |
stel (hoeveelheid) | deil |
stel (paar) | sjtèl |
stelen | → klauwe, tiekke |
stellage (steiger) | → sjtèllaasj, → sjtèlling, → sjtieger |
stellen | sjtèlle |
stellig | allerdings, degelek, → persee, I wies |
stellige, mondelinge belofte | → zèğğesweurd (op ...) |
stelling (steiger) | → sjtèllaasj, → sjtèlling, → sjtieger |
stellingname | sjtèlling |
stelregel | prinsiep |
stelselmatig | siestematies, → sjtèlselmaotig |
stelt (loopstaak met dwarsklamp) | sjtelt |
stelt onder karboom | dam |
stelt (staak waarop iets rust) | sjtäönder, → sjtelt, II sjtiep |
stelt(en) (lang(e), smal(le) be(e)n(en) (ledema(a)t(en))) | sjpillebein, → sjtelt |
stemmen | sjtumme |
stemmig | besjeije, sjtummig |
stemming (gezindheid) | geis, geveul |
stemming (in goede ...) | waalgemood |
stemming (slechte ...) | krómzin |
stempelen | sjtempele |
stemsleutel | sjtumvörk |
stencil | sjtenzel |
stenen opstap voor de ingang v.e. huis | sjtoep |
stenen pot om zuurkool te bewaren | kappesbaar |
stenen (van steen) | sjteine |
stengel | sjtengel |
stengel (bv. kaneel) | piepke |
steppen | rollere |
ster | sjter |
sterk | sjterk, sjtevig |
sterk haar/snaar aan vissnoer | kreng |
sterk kauwen | kuje |
sterk (kras, ongeloofwaardig) | óngeluifwaerdig, sjterk, → sjtug |
sterk vereerd | gekwaffeerd, → gruètsj |
sterke flinke (onbeholpen) man | → kadèt, → weules |
sterkedrank | gediesteleerd, sjterkendrank |
sterkedrank (in het klein verkopen/schenken van ...) | versjödde |
sterkte | krach, sjterkde |
sterveling | kristezièl |
sterven | → doadgoon |
stervormig of straalsgewijs van metselwerk | zjwank |
steunbalk (schuingeplaatst) | sjaor, II sjtiep |
steunder | sjtäönder |
steunen | sjteune |
steunen in een mening | óndersjrieve, sjtieve |
steunen (kreunen) | kume |
steunhout voor draagboom v.e. kar | → II sjtiep, → sjtumpel |
steunpunt (om ʼn ... doen draaien) | winsjele |
steunstok(je) voor planten | gaerd, → plantesjtek, → sjtek |
steuntrekken | trèkke |
steuntrekkende werkloze | sjtempelaer |
stevelen | sjtevele |
Steven (fijn wittebrood in de vorm v.e. man (‘Steven’) in de Sint Nicolaastijd) | sjteve |
stevig | forsj, godsgenadig, sjtevig |
stevig (duurzaam) | sjterk |
stevig en breed gebouwde man | → geblokde |
stevigheid | verhout |
sticht (klooster) | kloaster, I sjtief |
stichten | sjtiechte |
sticker | → plekpleetsje, → sjtikker |
stiefbroer | sjteefbroor |
stiekem | → heimelek, heimsj, verdèk |
stiekem (al spelend) pijn doen | toeke |
stiekem (iemand die ... vrouwen betast) | veuler, votteveul(d)er |
stiekemerd | heimsj, sjtiekemert |
stiel (ambacht) | → ambach |
stier | duur, sjteer |
stier (penis v.d. ...) | durepiezzel |
stierachtig (onhandelbaar, lomp) | sjteretig |
stierlijk | → areigel, ónwies, sjteerlek |
stift | I sjtief |
stiften (bal over doelman heenwippen) | sjtiefte |
stijf | II sjtief, sjtrak, sjtram |
stijf, houterig manspersoon | remmel |
stijf, houterig vrouwspersoon | |
stijf, niet lenig manspersoon | prengel |
stijf persoon scherts. | hout |
stijf pretentieus vrouwmens | perneutsj |
stijfheid | sjtievigheid |
stijfkop | → sjterekop, → sjtiefkop |
stijfkoppig | → eiveldig, haarwillig, weersj |
stijfsel | → sjtiefsel |
stijgen | opgoon, sjtiege |
stijl | sjtiel |
stijve, ontoeschietelijke man | → klaos |
stijven | sjtieve |
stikdonker | → peekduuster, sjtiekkeduuster |
stikken | sjmore, sjtiekke |
stikken (naar de maan lopen) fig. | bloze |
stil | → koesj, sjtil |
stil vertrekken | oetp(r)ietsje |
stil (wees ...) | sjsjt |
stilaan | allenkelek, gaondeweg, → lanksemerhand, mèt-en-mèt, ónderhand, mèttertied |
stilhouden | sjtoppe |
stille (rechercheur) | risjersjäör |
stilletje | kaksjtool, → nachsjtool, → sjtèllingske |
stilstaand | sjtasjenaer |
stilte | sjtilde |
stinkende gouwe | vrattelekroed |
stinkerd | sjtinkbaer, sjtinkert |
stinkkaas | → Herfse kiès, → rómmedoe, → sjtinkkiès |
stip | → sjpiekkel |
stip (dikke ...) | toep |
stippel | → sjpiekkel |
stipt | → haorfien, kloksjlaag |
stiptheid | genauwigheid |
stoeibank | rölkesmood |
stoeien | → kroewe, rölse |
stoel | sjtool |
stoel (houten leuning... met hoge rug, zetel) | zedelaer |
stoelbekleding opvullen | borere |
stoelpoot | sjtoolpoat, sjtumpel |
stoep | sjtoep |
stoep (verhard pad) tussen hoeve en mestvaalt | sjprunk |
stoepier | → akwizitäör, sjtoepjee |
stoeptegel | → sjtoepsjtein |
stoere, flinke vent | manskeel |
stoet | → kortaesj, → optoch, toch |
stoethaspel | baresjörger, → brağğelaer, briekkebekker |
stof (massa zeer kleine, droge deeltjes, stoflongziekte) | sjtöb |
stof (materie, geweven goed, gespreksstof) | sjtof |
stoffen (stof afnemen) | sjtöbbe |
stoffen (voorzien van kleren en ...) | oetsjtoffere |
stoffer (pocher) | → behejtskrièmer, braniemeker, kale, naaksje, sjtoeffer |
stofferen | sjtoffere |
stofferen (opvullen en ... van zittingen) | polstere |
stofkwast | → kwiespel, → plumo |
stoflongziekte | sjtöb, → sjtöblónge |
stofregen | → sjtöbrege, → viezel, zauwelrege |
stofschaar | kniepsjièr |
stofstrook van borduurwerk | banddook |
stok (dikke ...) | prengel |
stok (gespleten ... om iets tussen te klemmen) | kläöf |
stok (hout) | → kuul, → sjtek |
stok in takkenbos om er stevigheid aan te geven | → sjanseknöppel |
stok (kaartspel) | sjtok |
stok om mee te slaan | → knöppel, prengel, → remmel |
stokboon | → sjtekboan |
stoken (flink ... en branden) | bläöke |
stoken (opruien) | → sjtiechele |
stoken (vuur) | heitse, sjtoke |
stoker (in dienstbetrekking) op middeleeuws kasteel | vunker |
stoker (opruier) | → sjteuker(t) |
stokken (stagneren) | sjtagnere, sjtoekke |
stokpaardje | → I fiemel, → sjtokpaerdsje, tiek, zjwaak |
stol (kerst...) | keersjsjtol, sjtol |
stollen | belevere, sjtolle |
stolp | → sjtölp |
stom (beperkt van verstand) | achterlek, dóm, ónbenöllig, sjeel, sjtóm |
stomdronken | gela, → hagelevol |
stomen | sjtoume |
stommel (restje) | → sjtoemmel, → sjtumpke |
stommelen | sjtómmele |
stommeling, stommerik | → äöf(ko), kophout |
stomp | sjtómp |
stomp (stoot) | sjtoat, sjtoek |
stompen | sjtoate |
stompje | → sjtoemmel, → sjtumpke |
stompstaart | → sjtoepsjtart, → sjtoets |
stompzinnig | sjtóm |
stomweg | → dóm-eweg |
stoof (vuurkastje als voetverwarmer) | sjtoof |
stook (voorraad brandstof), stookhok, stookplaats | sjtokes |
stoom | sjtoum, zjwaam |
stoom (door ... aangedreven dorsmachine) | → dampkas |
stoomketel | → dampketel |
stoot (knappe meid) | sjpetter, → sjtoat, → sjtök |
stoot (stomp) | sjtoat, sjtoek |
stootband (geboorde ... aan kledingstuk) | sjtoatband |
stootbeitel t.b.v. mergelwinning | → bergboum, → sjtoatiezer |
stootblok | sjtoatbok |
stootijzer t.b.v. mergelwinning | → bergboum, → sjtoatiezer |
stootzaag | foeksjwans, → sjroebzaeg, → sjtoatzaeg |
stop | sjtop |
stop (halt) | ho, hu, → juuh, → sjtop |
stoppage | sjtoppaasj |
stoppel | → sjtoeppel, → sjtoppel |
stoppelhaar(dracht) | sjtoeppele |
stoppelland (ondiep omgeploegd ...) | bèlk |
stoppelploeg | → braobender, → sjtoppelploog |
stoppelploegen | bèlke, → sjtoppelploge |
stoppels van afgemaaid graan, doorgroeid met onkruid | II puim(e) |
stoppen | → oetsjeije, → ophoute, ophuère, sjtoppe |
stopperspil | sjpil, → sjtoppersjpil |
stopwerk | genièds, niè(j)werk, sjtopwerk |
store | → sjtaor, → zjallezie, → zónnesjerm |
storen | hingere, sjtuère |
storm | sjtörm |
stormlantaarn | luuch |
stortbui | regesjoel, → sjoel, → sjtortbuuj |
storten | sjtorte |
stortkar | → kiepkar, → sjlaagskar |
stortregenen | kaanjele, sjtortregene, zeike |
stoten | sjtoate |
stotend schudden | sjtoeğğele |
stotteren | → aansjtoate, → sjtottere, → sjtroddele |
stout | → óndeugetig, → sjtout |
stoven | sjtove |
stoven (langdurig ... van spijs) | → zuètere |
straal | sjtraol |
straal (dikke) | guitsj |
straal (totaal) | → gans, sjtraol |
straalbezopen | gela, → hagelevol |
straalsgewijs of stervormig van metselwerk | zjwank |
straat | I sjtraot |
straatarm | bedelerm |
straatbezem | → bessem, → keerbeursjtel, sjtraotebessem |
straatgoot | göt |
straathond | → drekbakkeras, fök |
straatjongen | sjtraotjónk |
straatkei | → klinker, plavej, sjtraotsjtein |
straatloper | → bambezjäör, jatser(t), klengelaer, sjtraoteluiper |
straatprostituée | sjtoephoor |
straatsteen | → klinker, plavej, sjtraotsjtein |
straattype (veel op straat verkerende, eigenaardige en daardoor bekende figuur) |
→ göthièr, → pertrèt |
straatvuil | sjtraotendrek |
straatweg (verharde ...) | → kassej, → sjteiweeg |
strabant (brutaal) | → vrech |
straf (afstraffing) | I boete, sjtraof |
straf (krachtig/hard) | sjtreng |
straffeloos | óngesjtraof |
straffen | sjtraove |
strafschop | penantie |
strak | II sjtief, sjtrak |
straks | sjtrak |
stralen | sjtraole |
stram | sjtram |
strand | sjtrand |
strapatsen | → kattepoekkele |
streber | sjtreber |
streek (contreien) | → kóntreije, sjtreek, umsjtreke |
streek (geheel van ...) | undersjtebove (ʼt ...) |
streek (kunstje) | kunske, → truuk |
streektaal | dialek, sjtreektaal |
streep | lien, → kreits |
streepjesbroek | → sjtriepebrook |
streepjeskatoen | kattenaat |
streepsteken | lietsje |
streken (fratsen) | → kattepoekkele |
strekken (tot eer ...) | sere |
strekking | beteikenis, sjtrèkking, tenäör |
strelen | → aje, → fiènse, käöre |
streling | aaj |
stremmen | klóntere, → knöltere, sjtremme |
stremsel | rinsel, sjtremsel |
streng (gevlochten garen of haar) | sjtrank |
streng (koud) | bietter |
streng (niet toegevend) | sjtreng |
streng opvoeden (van kinderen) | → aekstere, → dressere, korthoute, → kristelière |
streven (... naar) | uige (... op) |
strijd | gevech, sjtried |
strijd (de ... aangaan) | draangoon |
strijd (de/een ... verliezen) | draangoon, draankriege |
strijd (een ... winnen) | draanzètte |
strijd (in ... zijn met) | → indroesje (... tege), → insjtrieje (... tege) |
strijden | → bentele, sjtrieje |
strijkbout | sjtriekiezer |
strijken langs | aansjtrieke |
strijkgoed | II sjtriek, sjtriekgood |
strijklicht | sjeerleech |
strijkmachine | I mangel |
strijkstok | riel, sjtrieksjtek |
strik (gebakje in strikvorm) | → nónnevot, → I sjtriek |
strik (haarversiering) | I sjtriek |
strik in touw, draad of lint | sjtröp |
strik (wildval) | → I sjtriek, → sjtröp |
strikje (vlinderdas) | nóndedzju |
strikken | sjtriekke, sjtröppe |
strikken (breien) | → breije, → sjtriekke |
stro | sjtruè |
stro (in water geweekt ... als geneeskrachtig middel tegen wintervoeten) | haversjtruè |
stro (kort gesneden) | heksel |
stro onder het vee spreiden | sjtruije |
strobos | sjtruèwösj |
strodok | I poep, sjtruèpoep |
strodokken (het aanbrengen van ...) | poeppe |
stroef | I sjtroef, vriè |
stroef (sleeuw van tanden) | sjliè, → vrang |
strofe | koeplèt, kómplèt |
strohalm | sjtruèsjpier |
strohoed | sjtruèʼnhood |
stromen | sjtruime |
stroming | sjtroum, sjtruiming |
stroming (vloeiing) | vlood |
strompelen | → sjravele, → sjtrómpele, taffele |
stronk | → sjtorkel, → sjtrónk |
stront | → kak, → I poep, → sjiet, sjtrónt |
strontemmer (in kolenmijn) | kiebbel, → sjtrónt(s)kiebbel |
strontje (zweertje aan ooglid) | sjtruntsje, → waegesjeet, → war |
strooiauto | → sjtruijwage(l), → zoutsjtruijer |
strooibiljet | pamflèt, sjtruijbieljèt |
strooien bn. | sjtruè(‘n) |
strooien ww. | sjtruije |
strooien bijenkorf | biejekaar, biejekörf, → kaar |
strooisel van bloemen en bladeren b.g.v. processie (brónk) | sjtruijtsel |
strooisellaag voor veestal | sjtruijtsel |
strook | sjtrook |
strook landbouwgrond en het daarop staande gewas | sjtrouw |
strook (smalle ...) | sjtrank |
stroom (elektriciteit) | → illektriek, → sjtroum |
stroom (stroming) | sjtroum, sjtruiming |
stroop | sjroap |
stroop (grote (voorraad)pot voor ...) | sjroapsbaar |
strooplikken | → fiènsele, sjroapsjmere |
strooppot (van blik) | sjroapsdöppe |
strooptoet (met stroop besmeurde mond (kind)) | sjroapsmoel |
strop (belhamel) | batteraaf, → däögeneet, sjtrop |
strop (financiële tegenslag, lus, strik in touw, lint) | sjtröp |
strop (lusje aan handdoek, jas) | → lös, → sjtröp |
strop (wildstrik) | → I sjtriek, → sjtröp |
stropdas | → biend, → krevat, → sjlieps |
stropen | sjtruipe |
stropop | I poep, sjtruèpoep |
stroppen | sjtröppe |
strot(tenhoofd) | → görgel, sjtroot |
struik | → hièster, sjtroek |
struikelen | sjtrukele |
stucwerk | plièsterwerk |
studeren | sjtudere |
stuf | gum |
stug (onbuigzaam) | sjtug |
stug (ongeloofwaardig) | óngeluifwaerdig, sjterk, → sjtug |
stuik | sjtoat, sjtoek |
stuip(trekking) | sjtuup(trèkking) |
stuitbeen | → sjtuutbein |
stuiten (stoten) | sjtoate |
stuiten (tegenhouden) | sjtute |
stuiteren | sjtutere |
stuitje | → sjtuutbein |
stuitknikker | sjtuter |
stuiven | sjtöbbe |
stuiver | knab, → sjtuver |
stuk | sjtök |
stuk (defect) | → fetuuj |
stuk (knappe meid) | sjpetter, → sjtoat, → sjtök |
stukadoor | → plekker, → plièsterman, sjtukedoor |
stukadoor (opzetijzer van ...) | → plek-iezer, → sjpervel |
stukadoren, stuken | → plekke, → plièstere, → sjtuke |
stukgoed | klot, sjtökgood |
stukken (in ... delen (hakken en snijden) van geslacht vee) | sjtökkere |
stukken/lappen opzetten op kleding/textiele stoffen | sjtökkere |
stukkool | → klotkole, → sjtökkoal |
stukmaken | → vertestewere |
stuktrekken | I euvertrèkke |
stumper | sjtumper(t), → uèm |
stumperen | → brağğele |
stuntelen | → brağğele, sjöttere, sjtuntele |
stunten | sjtunte |
sturen | sjiekke, sjture |
stut waarop iets rust | sjtäönder, → sjtelt, II sjtiep |
stutten | sjaore, → sjrage, sjtiepe, → sjtutte |
stuurman | sjtuurman |
stuurs | → eiveldig, haarwillig, → sjrauw, weersj |
stuurs mens | eigenheimer, → ossekop |
stuurse, plompe vrouw | tram |
subiet | → dalek, sebiet, sjnak, sjtaondevoots, zoa |
subtiel | fien |
succes | suukses |
successievelijk | veurdevoots |
sucrose | soekker |
sudderen (zachtjes koken) | pröttele, → zuètere |
suf | suuf |
sufferd | → äöf(ko), kophout, → uèm |
sufferig vermakelijk figuur | → druège, druègkloat, → druif |
suiker | soekker |
suikerbakker | bankètbekker, → kóndietter, soekkerbekker |
suikerbrokje (bep. snoepgoed) | krabbekop |
suikerdot t.b.v. zuigeling | soekkerloetsj |
suikerklontje | → klötsje, → soekkerklötsje |
suikermuisjes | moezekeutelkes |
suikerspin | sjpinnekop |
suikerstok | → soekkersjtaaf |
suikertje | suukkerke |
suikerzakje | → soekkertuutsje |
suikerziekte | → soekker, → soekkerkrenkde |
suisse | → koarezel, → swies |
suizen | roesje, soeze, zoeze |
sujet | gauner, gauwdeef |
sukkel | → uèm |
sukkelaar | baresjörger, → brağğelaer |
sukkelen bij het werk thuis | → tutte(le) |
sukkelen (kwakkelen) | → kwağğele, → suukkele |
sul (al te goed mens) | kauf, kaufmozes, → uèm |
superieur | → mièrdere, superjäör |
suppleant | → plaatsvervenger, → ramplesant, rezerf, → suuppliant |
supporter | suupporter |
surrogaat | → kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat |
surrogaatkoffie | → moekkefoek, → sikerei |
suspensoir | suspenzwaar, → tok |
symbool | siembool |
symfonie | simfonie |
sympathiek | simpetiek |
sympathisant | aanhenger, simpatizant |
symposium | simpozium |
symptoom | versjiensel |
synagoge | judekèrk |
synoniem | sienneniem |
systeem | besjtèl, → siesteem, sjtèlsel |
systematisch | siestematies, → sjtèlselmaotig |